Zadania maturalne z biologii

181

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 12. (2 pkt)

Układ nerwowy i narządy zmysłów Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Wpisz do tabeli odpowiednie określenia, które opisują wpływ układu nerwowego współczulnego i przywspółczulnego na funkcjonowanie wymienionych narządów w organizmie człowieka.

Narząd	Część współczulna	Część przywspółczulna
Źrenica	rozszerzanie	zwężanie
Oskrzela
Serce	przyspieszenie pracy	zwolnienie pracy
Jelita

182

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 14. (3 pkt)

Fizjologia roślin Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj/wymień

W tabeli przedstawiono dane dotyczące intensywności transpiracji badanego gatunku rośliny zależnie od szybkości wiatru.


Szybkość wiatru (m/sek)	1	2	3	4	5
Intensywność transpiracji (jednostki umowne)	15	32	42	48	52

a)	Narysuj wykres liniowy ilustrujący zależność intensywności transpiracji tej rośliny od szybkości wiatru.

b)	Podaj dwa czynniki, inne niż wymienione w zadaniu, które wpływają na intensywność transpiracji u roślin.

183

Matura Maj 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 15. (2 pkt)

Układ pokarmowy i żywienie Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Informacje do zadań 15. i 16.
Wapń przez cały okres życia człowieka należy do niezbędnych składników mineralnych pożywienia. Ponad 99% tego pierwiastka w organizmie człowieka jest zmagazynowane w kościach, a pozostałe 1% odgrywa ważną rolę w licznych procesach fizjologicznych. W tabeli przedstawiono normy zalecanego spożycia wapnia w różnych przedziałach wiekowych.

Przedział wiekowy	Zalecane spożycie wapnia (mg/dzień)
1–3 lat	500
4–10 lat	800
11–18 lat	1200
19–30 lat	1300
31–60 lat	800
Powyżej 60 lat	1500

S. Silbernagl, A. Desposulos, Kieszonkowy Atlas Fizjologii, PZWL, Warszawa 1994

Narysuj diagram słupkowy ilustrujący zalecane spożycie wapnia przez człowieka w przedziałach wiekowych podanych w tabeli.

184

Matura Sierpień 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 16. (3 pkt)

Układ krążenia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

U człowieka występują cztery grupy krwi: A, B, AB i 0.
Na schemacie przedstawiono jedną z grup krwi, oznaczając odpowiednią literą obecność antygenów w błonach erytrocytów oraz rodzaje przeciwciał znajdujących się w osoczu tej krwi.

a)	Ustal, którą grupę krwi przedstawiono na schemacie.

b)	Uzupełnij poniższy schemat tak, aby przedstawiał krew grupy 0.

c)	Czy osobie z grupą krwi AB można przetoczyć krew grupy A? Odpowiedź uzasadnij.

185

Matura Sierpień 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 18. (2 pkt)

Układ nerwowy i narządy zmysłów Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj/wymień

Na rysunku przedstawiono schemat łuku odruchowego. Literami A, B i C oznaczono ciała komórek nerwowych.

a)	Podaj nazwy neuronów, których ciała oznaczono na rysunku literami:

A.
B.
C. .

b)	Na rysunku zaznacz strzałkami kierunek przekazywania impulsu nerwowego.

186

Matura Sierpień 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 21. (2 pkt)

Układ rozrodczy Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Na schemacie literami A i B oznaczono kierunki transportu różnych substancji pomiędzy naczyniami krwionośnymi matki a naczyniami krwionośnymi płodu w obrębie łożyska – narządu łączącego organizm matki z płodem.

Dopisz do liter A i B numery wszystkich substancji transportowanych przez krew.

tlen
dwutlenek węgla
mocznik
aminokwasy
przeciwciała

A.
B.

187

Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 23. (2 pkt)

Układ krążenia Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

W tabeli przedstawiono antygeny grupowe poszczególnych grup krwi człowieka i odpowiednie przeciwciała znajdujące się w osoczu krwi.

Grupa krwi	Antygeny w błonach erytrocytów	Przeciwciała w osoczu
0	brak	anty-A, anty-B
A	A	anty-B
B	B	anty-A
AB	A, B	brak

Na podstawie podanych informacji uzupełnij poniższą tabelę.

Osoba o grupie krwi	Może być dawcą krwi dla osoby z grupą krwi	Może przyjmować krew od osoby z grupą krwi
0
A
B
AB

188

Matura Sierpień 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 24. (3 pkt)

Skład organizmów Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj/wymień

Cząsteczki kwasów nukleinowych zbudowane są z nukleotydów. W DNA każdy nukleotyd składa się z deoksyrybozy, reszty kwasu fosforowego oraz jednej z czterech zasad azotowych oznaczanych symbolicznie literami A, T, G i C. Między odpowiednimi zasadami występują dwa lub trzy wiązania wodorowe, dzięki którym następuje połączenie obu nici.

a)	Uzupełnij poniższy schemat fragmentu budowy DNA, wpisując we właściwych miejscach oznaczenia literowe odpowiednich par zasad azotowych.

b)	Zaznacz na schemacie dokładnie jeden nukleotyd, obwodząc go linią ciągłą.

c)	Podaj nazwę innego kwasu nukleinowego, którego podstawową jednostką strukturalną jest nukleotyd oraz zapisz oznaczenia literowe występujących w nim zasad azotowych.

Nazwa kwasu
Zasady azotowe