Biologia - Matura Czerwiec 2011, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 20.
Kategoria:
Układ pokarmowy i żywienie
Układ immunologiczny
Typ:
Podaj i uzasadnij/wyjaśnij
Celiakia jest chorobą spowodowaną nadwrażliwością organizmu na gluten – główne białko ziaren pszenicy lub jego analogi zawarte w innych zbożach, np. w życie i jęczmieniu. Pewną rolę w wystąpieniu choroby odgrywają predyspozycje genetyczne oraz zaburzenia prawidłowej budowy jelita cienkiego. U osób ze skłonnością do celiakii gluten obecny w diecie aktywuje komórki układu odpornościowego, czego przejawem jest stan zapalny i niszczenie nabłonka jelita. Utrudnia to wchłanianie substancji odżywczych.
Na podstawie: A. Fasano, Zaskakująca celiakia, Świat Nauki 2009, nr 9
| a) | Na podstawie tekstu wykaż, że celiakia może być chorobą autoimmunizacyjną. |
| b) | Sformułuj zalecenie dietetyczne dla osób chorych na tę chorobę. |
Rozwiązanie
a)
(0−1)
Za wykazanie na podstawie tekstu, że celiaklia może być chorobą autoimmunizacyjną – 1 pkt
Przykład poprawnej odpowiedzi:
- U osób ze skłonnością do celiakii gluten obecny w diecie inicjuje aktywację wielu komórek układu odpornościowego, czego przejawem jest stan zapalny i niszczenie nabłonka jelita.
- U osób ze skłonnością do celiakii gluten obecny w diecie inicjuje aktywację wielu komórek układu odpornościowego przeciwko własnym tkankom.
b)
(0−1)
Za poprawnie sformułowane zalecenia dietetycznego – 1 pkt
Przykład odpowiedzi:
- Należy unikać potraw z mąki pszennej i żytniej (chleba, ciast), produktów z ziarna jęczmiennego (kaszy, płatków).
- Należy spożywać produkty bezglutenowe, np. z mąki kukurydzianej.
