Biologia - Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 30.
Chromosom Y u człowieka zawiera niewiele, bo zaledwie kilkadziesiąt genów. Jeden z nich, tzw. gen SRY, jest umieszczony na krótszym ramieniu chromosomu. O istotnej roli tego genu świadczą następujące fakty:
I – U osób o genotypie XX, u których na jednym z chromosomów X występuje fragment
krótszego ramienia chromosomu Y z genem SRY (na skutek translokacji), obserwuje się
wykształcenie jąder i innych cech charakterystycznych dla płci męskiej.
II – Znane są też przypadki osób o genotypie XY z delecją fragmentu chromosomu Y
z genem SRY – fenotypowo są to kobiety.
Natomiast, na dłuższym ramieniu chromosomu Y znajdują się geny, których produkty odgrywają istotną rolę w spermatogenezie.
| a) | Określ rolę genu SRY w rozwoju zarodkowym człowieka. |
| b) | Podaj, czy osoby opisane w przypadku I są płodne, czy bezpłodne. Odpowiedź uzasadnij. |
Rozwiązanie
Przykład poprawnej odpowiedzi
Gen SRY wpływa na ujawnianie się fenotypowych cech męskich / warunkuje płeć męską.
1 p. – za poprawne określenie roli genu SRY w rozwoju zarodkowym człowieka
0 p. – za odpowiedź merytorycznie niepoprawną
Przykład poprawnej odpowiedzi:
Osoby opisane w przypadku I są bezpłodne, ponieważ nie mają genów z dłuższego ramienia chromosomu Y, które warunkują proces spermatogenezy.
1 p. – za podanie, że wskazane osoby są bezpłodne i poprawne uzasadnienie bezpłodności
0 p. – za podanie, że są to osoby bezpłodne bez uzasadnienia lub odpowiedź merytorycznie
niepoprawną
