Biologia - Matura Maj 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 15.

Kategoria: Układ hormonalny Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Sen zimowy zwierząt to zjawisko fizjologiczne związane z koniecznością przetrwania zimy, a polegające na bardzo silnym obniżeniu przemiany materii. Spowolnione są wtedy procesy życiowe – spada temperatura ciała i obniża się zużycie tlenu. Zwierzęta żyją kosztem tłuszczu odłożonego w lecie. Występuje znaczna regresja tarczycy i nadnerczy.

Na podstawie: Leksykon biologiczny, pod red. C. Jury i H. Krzanowskiej, Warszawa 1992.

Wykaż związek między funkcją wewnątrzwydzielniczą tarczycy a przerwaniem snu zimowego organizmu stałocieplnego. W odpowiedzi uwzględnij nazwę hormonu wydzielanego przez tarczycę.

Rozwiązanie

Schemat punktowania

1 p. – za poprawne wykazanie związku między funkcją wewnątrzwydzielniczą tarczycy a przerwaniem snu zimowego organizmu stałocieplnego, polegającego na wzroście ogólnego tempa metabolizmu wywołanego przez hormony tarczycy, czyli tyroksynę lub trójjodotyroninę
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.

Przykładowe odpowiedzi

Tarczyca wytwarza hormon tyroksynę, która wzmaga podstawową przemianę materii, co prowadzi do przerwania snu zimowego organizmu stałocieplnego.
Wraz ze wzrostem ilości T₃ wzrasta tempo metabolizmu, co skutkuje wybudzaniem się ze snu zimowego.

Uwaga:
Uznaje się symboliczne oznaczenie hormonów tarczycy: T₄, T₃.