Biologia - Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 29.
Przeprowadzono badania w celu określenia wpływu liczebności populacji wilka na populację rysia. Wykazały one, że obie populacje mogą bytować na tym samym obszarze. Rysie żywią się głównie sarnami. Upolowaną zdobycz (jeśli jej nie zjedzą) ukrywają, wciągając np. na drzewo lub przykrywając trawą. Wataha wilków poluje przede wszystkim na jelenie (łanie i cielęta).
a) | Na podstawie tekstu określ, dlaczego populacje rysia i wilka mogą bytować na tym samym obszarze. |
b) | Wyjaśnij, w jaki sposób zmniejszenie zagęszczenia ofiar obu gatunków (np. na skutek nadmiernych polowań) może wpłynąć na relacje między tymi drapieżnikami. |
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne określenie przyczyny współbytowania obu gatunków uwzględniające
częściowe rozdzielenie nisz pokarmowych rysia i wilka.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe odpowiedzi
- Bytowanie rysia i wilka na tym samym obszarze jest możliwe dzięki częściowemu rozdzieleniu nisz pokarmowych tych zwierząt.
- Współbytowanie rysia i wilka jest możliwe, ponieważ w ich diecie dominują inne gatunki zwierząt.
Uwaga:
Nie uznaje się odniesienia do braku konkurencji między rysiem i wilkiem albo do odżywiania
się różnymi gatunkami zwierząt lub innym pokarmem, ponieważ z tekstu wynika, że różnice
mają charakter ilościowy, a nie jakościowy.
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne wyjaśnienie, uwzględniające nasilenie się konkurencji o pokarm.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe odpowiedzi
- W wyniku zmniejszenia zagęszczenia ofiar obu gatunków może nasilić się konkurencja o pokarm.
- Gdy ofiar będzie mniej, to nakładanie się nisz obu gatunków będzie większe, co spowoduje wzrost konkurencji międzygatunkowej.
Uwaga:
Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do zmiany charakteru relacji między rysiem
i wilkiem, np. „Gdy ofiar będzie mniej, to będą na siebie polować”, lub odnoszących się do
pojawienia się konkurencji o pokarm między nimi, np. „W wyniku zmniejszenia zagęszczenia
ofiar oba gatunki zaczynają konkurować ze sobą”.