Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 23.
Kategoria:
Prokarionty
Metabolizm - pozostałe
Typ:
Podaj i uzasadnij/wyjaśnij
Sposoby odżywiania: heterotrofia, fotoautotrofia, chemoautotrofia.
Bakterie to organizmy cudzożywne lub samożywne. Wśród bakterii samożywnych
wyróżniamy fotoautotrofy i chemoautotrofy.
W tabeli przedstawiono niezbędne warunki rozwoju oraz składniki pokarmowe trzech
gatunków bakterii: A, B, C.
Warunki rozwoju i składniki pokarmowe | A | B | C |
---|---|---|---|
światło | + | – | – |
woda i sole mineralne | + | + | + |
tlenek węgla(IV) CO2 | + | – | + |
siarkowodór H2S | + | – | – |
amoniak NH3 | – | – | + |
glukoza C6H12O6 | – | + | – |
tiamina (witamina B1) | – | + | – |
a) | Korzystając z informacji w tabeli, przyporządkuj do każdego z gatunków bakterii A, B i C właściwy sposób odżywiania – wybierz go spośród podanych poniżej. |
b) | Podaj, który z wymienionych gatunków bakterii (A, B, czy C) jest bezwzględnym anaerobem. Odpowiedź uzasadnij. |
Rozwiązanie
a)
(0-1)
- fotoautotrofia
- heterotrofia
- chemoautotrofia
b)
(0-1)
Przykład poprawnej odpowiedzi
Bakteria A, ponieważ substratem fotosyntezy jest siarkowodór, a nie woda, co oznacza,
że fotosynteza ta jest beztlenowa.
Wskazówki
a)
Należy znać warunki samożywności oraz cudzożywności i na tej podstawie określić, które
bakterie są cudzożywne, które zaś samożywne. Następnie trzeba ustalić rodzaj samożywności.
Jeżeli do rozwoju potrzebne jest światło i dwutlenek węgla, a nie jest pozyskiwana glukoza
ze środowiska, to na pewno chodzi o fotosyntezę. Bakteria, która nie potrzebuje glukozy ani
witamin ze środowiska, ale wymaga CO2, jest samożywna, a skoro nie potrzebuje światła,
to jest chemoautotrofem. Bakteria cudzożywna nie wymaga CO2, ale wymaga gotowych
związków organicznych.
b)
Informacje na ten temat znajdziesz w tabeli. Obecność siarkowodoru w środowisku wskazuje
na warunki beztlenowe, pewną pomoc może stanowić identyfikacja sposobu odżywiania się
tych bakterii oraz znajomość warunków, w jakich możliwy jest taki sposób odżywiania się.
Bakteria cudzożywna może być zarówno tlenowa, jak i beztlenowa, bakteria
chemosyntetyzująca jest na pewno tlenowa, ponieważ wymaga tlenu do pierwszego etapu
chemosyntezy.