Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 26.

Kategoria: Fotosynteza Typ: Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na schemacie przedstawiono przebieg fazy fotosyntezy zależnej od światła.

Na podstawie: http://www.forum.biolog.pl/kilka-pyta-dot-fotosyntezy-vt30939.htm [dostęp: 28.11.2014];
Fizjologia roślin, red. J. Kopcewicz, S. Lewak, Warszawa 2005, s. 284–291.
a)Na podstawie informacji uzyskanych z analizy schematu oceń prawdziwość zapisanych w tabeli stwierdzeń dotyczących przebiegu fazy fotosyntezy zależnej od światła. Wpisz znak X w odpowiednie komórki tabeli.
Lp. Informacja Prawda Fałsz
1. U roślin prowadzących oksygeniczny typ fotosyntezy istotą fazy zależnej od światła jest przepływ elektronów od wody do PS I i następnie do NADP+.
2. W transporcie elektronów od wody do NADP+ uczestniczą oba fotosystemy oraz przenośniki elektronów niezwiązane z fotosystemami.
3. Transportowi elektronów od cząsteczki wody do NADP+ towarzyszy wytworzenie w poprzek błony tylakoidu gradientu stężenia protonów, który jest siłą napędową fosforylacji ADP.
b)Na podstawie analizy schematu podaj, czy przedstawiony proces fosforylacji fotosyntetycznej przebiega cyklicznie, czy niecyklicznie. Odpowiedź uzasadnij.

Rozwiązanie

a)
(0-1)

1. F; 2. P; 3. P

b)
(0-1)

Przykłady poprawnych odpowiedzi
Jest to fosforylacja niecykliczna, ponieważ:

  • w fosforylacji cyklicznej elektrony wybite z chlorofilu wracają do niego, a w tym przypadku elektrony uzyskane z fotolizy wody przechwytywane są przez NADPH i brak zamkniętego cyklu ich obiegu,
  • przebiega z udziałem obu fotosystemów (fotosystemów PS I i PS II) i prowadzi do fotolizy wody oraz powstania ATP i NADPH,
  • wybite z PS I elektrony trafiają do NADPH, zaś luka elektronowa powstała po ich wybiciu zostaje uzupełniona elektronami wybitymi z PS II, a pochodzącymi z fotolizy wody,
  • uczestniczy w niej woda jako źródło protonów i elektronów do redukcji NADP+ oraz tlenu uwalnianego do atmosfery.

Wskazówki

a)
Oceniając prawdziwość kolejnych stwierdzeń zapisanych w tabeli, należy, po zapoznaniu się z treścią każdego z nich, odszukać na schemacie odpowiednie informacje. Po dokładnym porównaniu ich z treścią stwierdzenia uzyskasz podstawę do podjęcia decyzji, czy jest to stwierdzenie prawdziwe, czy fałszywe. Niewątpliwie pomocna w ocenie będzie znajomość i rozumienie terminologii stosowanej w opisie przebiegu fazy jasnej fotosyntezy.

b)
Analizując schemat, zwróć uwagę na drogę transportu elektronów – na to, że elektrony wybite z określonego fotosystemu do niego nie powracają, a powstała luka elektronowa jest uzupełniana elektronami pochodzącymi z innego źródła. Należy również zwrócić uwagę na udział i rolę wody w tym procesie, czego następstwem jest powstanie NADPH, tlenu uwalnianego do atmosfery i elektronów uzupełniających lukę elektronową w cząsteczce chlorofilu w PS II.