Chemia - Matura Lipiec 2020, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 11.
Sporządzono wodne roztwory siarczanu(IV) potasu i siarczanu(VI) potasu o takim samym stężeniu molowym. Jeden z tych roztworów przelano do trzech probówek oznaczonych numerem I, a drugi – do trzech probówek oznaczonych numerem II. Zadaniem uczniów było zidentyfikowanie przygotowanych roztworów. Trzech uczniów poprawnie zaprojektowało i wykonało doświadczenie, którego opis i wyniki przedstawiono w tabeli.
| Opis doświadczenia | Obserwacje | |
|---|---|---|
| uczeń 1. | Do probówki I i II dodałem kwas solny. | W probówce I nie zaobserwowałem zmian. W probówce II wydzielał się gaz o ostrym zapachu. |
| uczeń 2. | Do probówki I i II dodałem kilka kropli wodnego roztworu manganianu(VII) potasu. | W probówce I roztwór przyjął fioletowe zabarwienie. W probówce II powstał brunatny osad. |
| uczeń 3. | Do probówki I i II dodałem alkoholowy roztwór fenoloftaleiny. | W probówce I nie zaobserwowałem zmian. W probówce II roztwór zabarwił się na malinowo. |
11.1. (0–1)
Uzupełnij opis procesu sformułowany przez ucznia 2. Wybierz i zaznacz jedno właściwe określenie spośród podanych w każdym nawiasie.
Manganian(VII) potasu (utlenia / redukuje) jony obecne w roztworze w probówce (I / II). Jednym z produktów tej reakcji jest (tlenek manganu(II) / tlenek manganu(IV)).
11.2. (0–1)
Uzupełnij poniższe zdanie. Wybierz i zaznacz jedno właściwe określenie spośród podanych w nawiasie.
W celu oddzielenia trudno rozpuszczalnego produktu reakcji od pozostałych składników mieszaniny, która powstała w probówce II ucznia 2., należałoby zastosować (destylację / odparowanie / sączenie).
Rozwiązanie
11.1. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne uzupełnienie wszystkich zdań.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub błędną albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Manganian(VII) potasu (utlenia / redukuje) jony obecne w roztworze w probówce (I / II).
Jednym z produktów tej reakcji jest (tlenek manganu(II) / tlenek manganu(IV)).
11.2. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne uzupełnienie zdania.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub błędną albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
W celu oddzielenia trudno rozpuszczalnego produktu reakcji od pozostałych składników
mieszaniny, która powstała w probówce II ucznia 2., należałoby zastosować
(destylację / odparowanie / sączenie).
