Biologia - Matura Czerwiec 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 19.
W toku ewolucji przewód pokarmowy wyspecjalizował się w kierunku optymalnego pobierania, trawienia i wchłaniania składników pokarmowych, przy jednoczesnym wykształceniu w nim barier, które chronią organizm przed szkodliwymi czynnikami pochodzącymi ze środowiska zewnętrznego, np. toksynami i drobnoustrojami chorobotwórczymi.
Podaj dwa przykłady barier ochronnych i ich lokalizację w przewodzie pokarmowym człowieka oraz wyjaśnij, w jaki sposób każda z nich chroni organizm przed drobnoustrojami chorobotwórczymi.
Rozwiązanie
Przykłady poprawnych odpowiedzi:
- Jama ustna – ślina zawiera lizozym, który niszczy ściany komórkowe wielu bakterii, co uniemożliwia ich przeżycie.
- Żołądek – niskie pH w żołądku tworzy kwasowe środowisko, w którym wiele bakterii nie ma możliwości przeżycia, ponieważ zachodzi denaturacja białek drobnoustrojów
- Jelita – śluz chroni przed toksynami produkowanymi przez drobnoustroje.
- Śluzówka jelita – zawiera grudki limfatyczne (Peyera) tworzące układ immunologiczny przewodu pokarmowego, w skład którego wchodzą limfocyty, makrofagi i inne komórki obronne niszczące bakterie.
2 p. – za podanie dwóch poprawnych przykładów barier ochronnych przed drobnoustrojami
w przewodzie pokarmowym człowieka wraz poprawnym wyjaśnieniem sposobów ich
działania
1 p. – za podanie jednego poprawnego przykładu bariery ochronnej w przewodzie
pokarmowym wraz poprawnym wyjaśnieniem sposobu jej działania
0 p. – za podanie tylko przykładu bariery ochronnej bez wyjaśnienia sposobu jej działania lub
odpowiedź z wyjaśnieniem merytorycznie niepoprawnym
