Matura 2025 - podstawa, aktualizacje i materiały
W związku ze zmianami w podstawie programowej dla matury z biologii i chemii od roku szkolnego 2024/2025, wprowadziłem pewne modyfikacje i dodałem dodatkowe materiały w serwisie, które opisuję poniżej. W artykule znajdziecie również informacje na temat zmian w informatorach maturalnych oraz terminy egzaminów maturalnych ogłoszone przez CKE na 2025 rok.
Opracowanie zmian w podstawie programowej
Przygotowałem dla Was pliki PDF z aktualną podstawą programową obowiązującą od roku szkolnego 2024/2025 dla biologii i chemii w formule 2023. W opracowaniach zaznaczyłem istotne zmiany treści podstawy w porównaniu do poprzednio obowiązującej wersji. Każdy podpunkt wymagań został wyposażony w checkbox, co umożliwia wykorzystanie ich jako listy tematów do przerobienia i odhaczenia. Pliki są dostępne do pobrania wraz z innymi materiałami PDF z biologii i chemii lub poniżej.
Poniżej wygląd pierwszych stron opracowań:
Aktualizacja informatorów maturalnych
W związku ze zmianami w podstawie programowej, CKE zaktualizowała informatory dla egzaminów maturalnych z chemii i biologii. Zmiany obejmują głównie usunięcie zadań, które nie pasowały do nowej podstawy, a w przypadku chemii dodano także dwa nowe zadania, zaczerpnięte z wcześniejszych matur czerwcowych.
Warto zwrócić uwagę na informator z biologii, gdzie zmieniono informację dotyczącą liczby zadań w arkuszu maturalnym z 20-25 na 44-56 zadań na arkusz. Łączna liczba punktów do zdobycia na maturze pozostaje bez zmian i wynosi 60 punktów. Sugeruje to, że autorzy mogli zmienić sposób nazywania podpunktów zadań, bez modyfikacji struktury arkusza - to co kiedyś stanowiło podpunkt zadania, teraz nazwali zadaniem, bądź też zadania mają być złożone z mniejszej liczby podpunktów.
W informatorze ogólnym znalazła się również informacja o konieczności przystąpienia do jednego egzaminu z przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym i jego zdania. Próg zaliczenia ustalono na 30% punktów możliwych do zdobycia. Jednakże autorzy informatora zaznaczają, że obecnie trwają prace nad nowelizacją ustawy o systemie oświaty, która mogłaby przesunąć ten zapis na rok szkolny 2026/2027. W przypadku uchwalenia nowelizacji, informator zostanie zaktualizowany.
W systemie wyszukiwarki zadań maturalnych na biologhelp.pl znajdują się zadania z pierwotnej wersji informatora. W przypadku zmian w informatorze (które miały już miejsce wcześniej), odpowiednio oznaczam lub komentuję zadania usunięte, zmodyfikowane lub dodane.
Ponowny przegląd zadań autorskich pod kątem zgodności z aktualną podstawą programową
W związku ze zmianami w podstawie dokonałem przeglądu moich autorskich zadań maturalnych z biologii pod kątem ich zgodności z aktualną podstawą programową. Większość zadań nadal jest zgodna z podstawą. W każdym z nich zaktualizowałem odniesienia do odpowiednich punktów podstawy programowej (informacje te są dostępne w kluczu odpowiedzi). Podpunkty zadań, które odnoszą się do usuniętych wymagań, odpowiednio oznaczyłem w kluczu. W ten sposób oznaczonych zostało 6 z 92 podpunktów. Niemniej jednak, zachęcam do zapoznania się z tymi podpunktami i komentarzami do nich, aby trenować sposób rozwiązywania zadań maturalnych, który pozostaje niezmienny, niezależnie od podstawy programowej.
Poniżej znajduje się ilustracja, jak wyglądają odniesienia do podstawy programowej z biologii w zadaniach autorskich:
Poprawa matury - która podstawa?
W związku z licznymi pytaniami dotyczącymi podstawy programowej wymaganej w przypadku ponownego zdawania matury celem poprawienia wyniku, dodałem do artykułu również i ten punkt. Zgodnie z informacjami zawartymi w informatorze maturalnym CKE, absolwenta przystępującego ponownie do egzaminu maturalnego obowiązują przepisy z roku, w którym ponownie przystępuje do egzaminu. Poniżej przedstawiam schemat zasad przystępowania do egzaminu maturalnego po raz kolejny, zaczerpnięty z informatora:
Wynika z tego, że wszystkich zdających daną formułę matury w danym roku obowiązują te same przepisy i ta sama podstawa programowa, niezależnie od tego, który raz przystępują do egzaminu. CKE nie przygotowuje odmiennych arkuszy dla osób poprawiających wynik.
Poniżej przedstawiam również listę, kto przystępuje do egzaminu maturalnego w formule 2023 zgodnej z aktualnymi przepisami (a więc z obowiązującą podstawą programową 2025):
- uczniowie, którzy w roku szkolnym 2024/2025 ukończą:
- 4-letnie liceum ogólnokształcące
- szkołę artystyczną realizującą program 4-letniego liceum ogólnokształcącego
- 5-letnie technikum
- branżową szkołę II stopnia na podbudowie 8-letniej szkoły podstawowej
- absolwenci 4-letniego liceum ogólnokształcącego, którzy ukończyli szkołę w roku szkolnym 2022/2023 lub 2023/2024
- absolwenci 5-letniego technikum lub branżowej szkoły II stopnia na podbudowie 8-letniej szkoły podstawowej, którzy ukończyli szkołę w roku szkolnym 2023/2024
- osoby, które uzyskały lub uzyskają świadectwo ukończenia 4-letniego liceum ogólnokształcącego na podstawie egzaminów eksternistycznych
- absolwenci ponadpodstawowych szkół średnich, z wyjątkiem absolwentów, którzy pierwszy raz przystąpili do egzaminu maturalnego w latach 2020–2022, ale nie uzyskali świadectwa dojrzałości
- absolwenci oddziałów międzynarodowych w 4-letnim albo 3-letnim liceum ogólnokształcącym, posiadających dyplom IB (International Baccalaureate)
- osoby, które posiadają świadectwo lub inny dokument – potwierdzający wykształcenie średnie lub średnie branżowe – wydane za granicą, ale nieuprawniające do podjęcia studiów w Rzeczypospolitej Polskiej, które przystępują do egzaminu maturalnego po raz pierwszy lub które przystąpiły do egzaminu maturalnego w Formule 2023 w roku 2023 lub 2024.
Terminy egzaminów maturalnych w 2025 roku
CKE opublikowało już harmonogram egzaminów maturalnych przeprowadzanych w roku szkolnym 2024/2025. Poniżej przedstawiam wybrane terminy.
| Przed egzaminem | ||
|---|---|---|
| Do 7 lutego 2025 | termin składania deklaracji maturalnych (wybór przedmiotów zdawanych na maturze) | |
| Część pisemna egzaminu maturalnego (termin główny) |
||
| Data | Godzina | Przedmiot - poziom |
| 5 maja (poniedziałek) |
9:00 | język polski – pp |
| 6 maja (wtorek) |
9:00 | matematyka – pp |
| 7 maja (środa) |
9:00 | język angielski – pp |
| 8 maja (czwartek) |
9:00 | język angielski – pr |
| 9 maja (piątek) |
9:00 | biologia – pr |
| 12 maja (poniedziałek) |
9:00 | matematyka – pr |
| 15 maja (czwartek) |
9:00 | geografia – pr |
| 16 maja (piątek) |
9:00 | chemia – pr |
| 20 maja (wtorek) |
9:00 | fizyka – pr |
| *pp - poziom podstawowy pr - poziom rozszerzony | ||
Życzę wszystkim zdającym tegoroczną maturę powodzenia w przygotowaniach i wysokich wyników! :)
- Zaloguj się albo zarejestruj aby dodać komentarz
Komentarze
kingaxx
07.09.2024 - 20:23
z jakich materiałów poleca Pan się uczyć do matury 2025 z biologii?
Dawid Pawlos
09.09.2024 - 22:50
Osobiście unikam promowania konkretnych materiałów czy wydawnictw. Każdy ma swoje upodobania. Niemniej jednak uważam, że podstawą przygotowań powinien być podręcznik szkolny + rozwiązywanie jak największej liczby zadań maturalnych. Zapoznanie się z podstawą programową i opracowanie sobie zawartych w niej tematów z różnych źródeł (np. wykorzystując wyszukiwanie online, mając oczywiście na uwadze jakość źródeł znalezionych informacji) też będzie bardzo dobrym pomysłem, który pozwoli na uniknięcie luk w wymaganej wiedzy. Według mnie trudność w rozwiązaniu zadań maturalnych z biologii w większej mierze wynika ze zrozumienia treści zadania i umiejętnym udzielaniu odpowiedzi niż z potrzeby posiadania bardzo szczegółowej wiedzy (choć zdanie to może być obarczone perspektywą osoby, która jakąś wiedzę z biologii posiada ;). Z tego też względu trening polegający na rozwiązywaniu zadań maturalnych powinien mieć znaczący wpływ na wynik egzaminu. Stoi to też w zgodzie z aktualną wiedzą na temat skutecznych metod nauki - przypominanie sobie poszczególnych zagadnień w czasie próby rozwiązywania zadań / testów stanowi jedną ze skuteczniejszych metod zapamiętywania. Aktywne wyszukiwanie informacji do zagadnień z podstawy programowej również będzie miało lepszą skuteczność niż proste czytanie po kolei rozdziałów z książki.
Dorota Dziekano...
09.09.2024 - 9:09
Bardzo pomocny materiał (mam na myśli porównanie podstaw programowych). Dziękuję!
Dawid Pawlos
09.09.2024 - 22:54
Cieszę się, że przygotowane przeze mnie materiały są przydatne. Życzę owocnego korzystania!
emiliaklein
02.10.2024 - 12:20
czy w przypadku poprawiania tegorocznej matury w maju, nadal obowiązują wymagania na rok 2023/2024 czy już te najnowsze?
Dawid Pawlos
02.10.2024 - 22:53
Z tego, co mi wiadomo, maturę poprawia się w tej samej formule, w której zdawało się ją pierwotnie, czyli w formule 2015 lub formule 2023. Nie ma tutaj rozróżnienia na egzaminy sprzed lub po wprowadzeniu zmian w podstawie programowej (w ramach danej formuły), co oznacza, że osoby poprawiające będą pisały ten sam egzamin co pozostali, z uwzględnieniem aktualnych zmian w podstawie programowej.
padelko
02.10.2024 - 16:43
Porównałam tę podstawę programową z tą, którą otrzymałam od mojej nauczycielki biologii i zauważyłam duże różnice, np. całkowicie wykreślone archeowce lub niektóre choroby bakteryjne zostały wykreślone, itp. Fajny artykuł i estetycznie spisana podstawa, ale teraz nie wiem, na której bardziej polegać 🤔
Dawid Pawlos
02.10.2024 - 23:18
Podstawa programowa, którą przygotowałem, jest kopią aktualnej podstawy programowej opublikowanej na stronie CKE i dotyczy egzaminu maturalnego od 2025 roku. W opracowaniu zaznaczyłem zmiany w porównaniu do wcześniej obowiązujących wymagań maturalnych, czyli dla lat 2023-2024. To właśnie w tych dwóch latach archeowce zostały wykreślone, jednak przywrócono je w aktualnej podstawie, co również zaznaczyłem w moim opracowaniu. Mowa cały czas o formule 2023 matury. Dla formuły 2015 nadal obowiązują wymagania podstawy programowej z 2012 roku, w której archeowce nie są obecne. Trudno mi powiedzieć jaką podstawę programową zaprezentowała nauczycielka, jednak w przypadku zdawania matury w formule 2023 w najbliższym czasie aktualna będzie podstawa dostępna na tej stronie lub na stronie CKE (https://cke.gov.pl/egzamin-maturalny/egzamin-maturalny-w-formule-2023/podstawa-programowa/).
Slowik112234
06.10.2024 - 23:58
Czy przypadkiem nie brakuje tutaj paru rzeczy? Chodzi mi na przykład o prawo Hessa, które z tego co wiem zostało usunięte a w tym porównaniu taka informacja się nie pojawiła chyba, że jestem po prostu za bardzo pogubiony w tych informacjach. Maturę po raz 1 pisałem w roku 2023 i chciałbym poprawić wynik z chemii oraz biologii, czy to co jest tutaj wypisane to wszystko co trzeba umieć?
Dawid Pawlos
07.10.2024 - 14:42
W opracowaniach porównuję podstawę programową na lata 2023-2024 z aktualną podstawą na rok 2025, opublikowaną w 2024 roku. Podstawa programowa na lata 2023-2024 jest uszczuploną wersją podstawy opracowanej dla nowej formuły matury 2023. W związku z tym w opracowaniu nie porównywałem pierwotnie przygotowanej podstawy (która nigdy nie była obowiązująca na maturze), lecz jej zredukowaną wersję, wymaganą w latach 2023-2024. Ewentualne różnice w wykreślonych tematach mogą wynikać właśnie z tego faktu, jednak lista tematów w opracowaniu obejmuje wszystkie zagadnienia aktualnie wymagane na maturze.
Jeśli chodzi o prawo Hessa, było ono uwzględnione w pierwotnym projekcie wymagań, jednak zostało usunięte zarówno w latach 2023-2024, jak i w obecnej wersji podstawy programowej.
Ixember
10.10.2024 - 8:27
Czy osoby, które pisały maturę po raz pierwszy w 2023 r i chcą poprawiać, piszą zgodnie z podstawą programową na 2025 r?
Dawid Pawlos
11.10.2024 - 20:43
Odpowiedziałem już na pytanie dotyczące tego tematu w powyższych komentarzach. Pozwolę sobie ponowić moją odpowiedź. Z tego, co mi wiadomo, maturę poprawia się w tej samej formule, w której zdawało się ją pierwotnie, czyli w formule 2015 lub formule 2023. Nie ma tutaj rozróżnienia na egzaminy sprzed lub po wprowadzeniu zmian w podstawie programowej (w ramach danej formuły), co oznacza, że osoby poprawiające będą pisały ten sam egzamin co pozostali, z uwzględnieniem aktualnych zmian w podstawie programowej.
juliak222
13.10.2024 - 17:09
Czy podstawa programowa osób po liceum (formuła 2015) również ulega zmianie i czy jest opcja żeby ją Pan opublikował ?
Pozdrawiam
Dawid Pawlos
14.10.2024 - 1:32
Formuła 2015 matury jest starą formułą bazującą na podstawie programowej z 2012 roku. Od 2025 roku na maturze będą wymagane wszystkie punkty tej podstawy, bez modyfikacji obowiązujących w okresie pandemii. W przeciwieństwie do podstawy dla formuły 2023, tutaj nie wprowadzono dodatkowych modyfikacji do treści pełnej podstawy, stąd nie przygotowałem osobnego opracowania wytycznych. Podstawę programową dla formuły 2015 można pobrać ze strony CKE: https://cke.gov.pl/egzamin-maturalny/egzamin-maturalny-w-formule-2015/podstawa-programowa/
Krakers
30.10.2024 - 17:22
Dzień dobry, jak bede się uczyła tylko z podstawy programowej, którą Pan zamieścił powyżej, to będzie szansa na dobry wynik? Chodzi mi o np. sole mineralne, nie ma ich w pliku podstawy programowej, wiec czy muszę cos o niej wiedzieć?
Dawid Pawlos
30.10.2024 - 21:32
Zadania maturalne muszą być tak konstruowane, aby ich rozwiązanie nie wymagało szczegółowej wiedzy spoza podstawy programowej. Tematy nie występujące w podstawie mogą pojawić się na maturze, jednak muszą być w takim wypadku wyjaśnione w tekście w prowadzającym do zadania, a samo zadanie będzie opierało się w tedy o wiedzę z podstawy + umiejętność interpretacji tekstu. Innymi słowy opanowanie podstawy programowej powinno być wystarczające do dobrego zdania matury, jednak jak można się domyślić, znajomość podstawowych zagadnień spoza wymagań może potencjalnie usprawnić interpretację tekstu i w niektórych przypadkach pomóc w udzieleniu prawidłowej odpowiedzi (choć po opanowaniu samej podstawy, również powinniśmy umieć udzielić odpowiedzi).
Warto też zwrócić uwagę, że brak konkretnego określenia czy wyrażenia w podstawie programowej nie oznacza, że dane zagadnienie nie jest w niej ujęte. Biorąc chociażby wspomniane sole mineralne - rzeczywiście w podstawie programowej z biologii takie wyrażenie nie pada, jednak pytanie o znaczenie wybranych soli mineralnych doskonale wpisuje się w zagadnienie znaczenia makro- i mikroelementów, które pojawia się w podstawie programowej - jest to praktycznie to samo, tylko inaczej nazwane.