Biologia - Matura Czerwiec 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 20.
Żelazo występujące w pokarmach pochodzenia zwierzęcego jest łatwo przyswajalne przez organizm człowieka, natomiast przyswajalność żelaza z pokarmów roślinnych jest znacznie niższa. Na przyswajanie żelaza korzystnie wpływa spożywanie produktów, które zawierają ten pierwiastek, w połączeniu z produktami bogatymi w witaminę C. Jego przyswajanie utrudnia połączenie tych produktów z mlekiem, herbatą, kawą lub nasionami zbóż.
| a) | Wyjaśnij, korzystając z powyższych informacji, dlaczego osoby stosujące dietę wegańską (całkowicie pozbawioną produktów zwierzęcych) mogą być zagrożone niedoborem żelaza w organizmie. |
| b) | Zaznacz, który z poniższych zestawów posiłków sprzyja lepszemu przyswojeniu żelaza ze smażonej wątróbki. Odpowiedź uzasadnij. |
- wątróbka z razowym chlebem
- wątróbka z surówką z kiszonej kapusty
Rozwiązanie
Przykład poprawnej odpowiedzi:
Weganie odżywiają się wyłącznie pokarmem roślinnym i nie przyswajają wystarczającej ilości występującego w nim żelaza, ponieważ przyswajalność żelaza z pokarmu roślinnego jest niska.
1 p. – za poprawne wyjaśnienie uwzględniające zagrożenie zdrowia wegan spowodowane
niedoborem żelaza w ich organizmie z powodu niskiej jego przyswajalności
z pokarmu roślinnego
0 p. – za wyjaśnienie, które nie uwzględnia niedoboru żelaza w organizmie a tylko przytacza
z tekstu niską jego przyswajalność lub odpowiedź merytorycznie niepoprawną
Poprawna odpowiedź:
- B. / wątróbka z surówką z kiszonej kapusty
- Na przyswajanie żelaza z pokarmów (z wątróbki) korzystnie wpływa witamina C, którą w dużej ilości zawiera kiszona kapusta.
1 p. – za poprawne wskazanie zestawu posiłku sprzyjającego lepszemu przyswojeniu żelaza
z wymienionego pokarmu i poprawne uzasadnienie jego wyboru
0 p. – za poprawne zaznaczenie tylko zestawu posiłku bez uzasadnienia jego wyboru lub
odpowiedź merytorycznie niepoprawną
