Biologia - Matura Czerwiec 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 7.
Owadomorki są grzybami, które odbywają cały swój cykl rozwojowy w ciele owadów. Charakterystyczną cechą tych grzybów jest zdolność do wytwarzania aktywnie odrzucanych zarodników konidialnych, które są pokryte lepką wydzieliną. Kiełkująca z zarodnika, który przykleił się do oskórka owada, strzępka infekcyjna wydziela enzym trawiący chitynę i dzięki temu przedostaje się do wnętrza owada, gdzie odżywia się jego tkankami i się rozrasta. Strzępki, które przerosły ciało ofiary, wyrzucają tysiące zarodników. W niesprzyjających warunkach owadomorki, po połączeniu fragmentów strzępek (gametangiów), wykształcają przetrwalne struktury – zygospory (zarodniki przetrwalne). Rozwój owadomorków jest w pełni zsynchronizowany z pojawianiem się poszczególnych pokoleń owadów żywicieli i poszczególnych form rozwojowych owadów. Większość tych grzybów atakuje wybrane gatunki owadów, często – tylko ich wybrane formy rozwojowe.
7.1. (0–1)
Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
| 1. | Owadomorki rozmnażają się bezpłciowo przez zarodniki konidialne. | P | F |
| 2. | Rozmnażanie płciowe owadomorków służy wytworzeniu ich form przetrwanych. | P | F |
| 3. | Większość owadomorków odznacza się wysoką specyficznością względem żywiciela. | P | F |
7.2. (0–1)
Odwołując się do cech owadomorków, przedstaw ich możliwe wykorzystanie w gospodarce człowieka.
Rozwiązanie
7.1. (0–1)
Rozwiązanie:
1 – P, 2 – P, 3 – P
Schemat punktowania:
1 pkt – za poprawną ocenę wszystkich trzech informacji
0 pkt – za poprawną ocenę mniej niż trzech informacji, lub odpowiedź niepoprawną, lub
odpowiedź niepełną, lub brak odpowiedzi
7.2. (0–1)
Rozwiązanie:
Owadomorki, mogą być wykorzystane do zwalczania owadów szkodników, gdyż:
- cały cykl rozwojowy odbywają w ciele owadów, żywiąc się jego tkankami, przez co przyczyniają się do zmniejszenia liczebności tych owadów, co w konsekwencji zmniejsza straty powodowane przez te owady.
- atakują wybrane gatunki owadów lub wybrane formy rozwojowe, mogą więc być wykorzystane do zwalczania określonych gatunków owadów szkodników.
Schemat punktowania:
1 pkt – za poprawne podanie możliwości wykorzystania owadomorków w gospodarce
człowieka uwzględniającego ich cechy, takie jak: rozwój owadomorków w ciele
owada i specyficzność względem form rozwojowych owadów
0 pkt – za odpowiedź niepełną, która nie odnosi się do ich cech lub odpowiedź
niepoprawną, lub brak odpowiedzi
