Biologia - Matura Czerwiec 2024, Poziom rozszerzony (Formuła 2023) - Zadanie 4.
Poniższe mikrofotografie przedstawiają przekrój poprzeczny przez blaszkę liściową rośliny dwuliściennej – ligustru (Ligustrum): A – widok ogólny (powiększenie 100×); B – dolna epiderma z aparatami szparkowymi (powiększenie 400×).
4.1. (0–1)
Podaj nazwy tkanek roślinnych oznaczonych na mikrofotografii cyframi 1 i 2.
4.2. (0–1)
Wyjaśnij, w jaki sposób parowanie wody przez aparaty szparkowe liścia przyczynia się do transportu wody w łodydze.
Rozwiązanie
4.1. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – za podanie poprawnych nazw dwóch tkanek.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań na 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
- miękisz asymilacyjny / miękisz palisadowy / chlorenchyma
- drewno / ksylem / tkanka przewodząca
4.2. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne wyjaśnienie, odnoszące się do obniżenia potencjału wody w liściach
w wyniku transpiracji i wytworzenia w ten sposób siły ssącej, podciągającej słup wody
w łodydze.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań na 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązanie
Transpiracja szparkowa prowadzi do osmotycznego napływu wody z wiązek przewodzących
liścia do miękiszu asymilacyjnego. W ten sposób tworzy się w drewnie podciśnienie
zasysające wodę z łodygi do liści.
