Biologia - Matura Maj 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 10.
Dokonano obserwacji mikroskopowej żywych komórek skórki liścia spichrzowego cebuli umieszczonych w 5% roztworze sacharozy i obserwacji takich samych komórek umieszczonych w wodzie wodociągowej. Zaobserwowano, że – w porównaniu z komórkami umieszczonymi w wodzie wodociągowej – ściany komórek umieszczonych w roztworze sacharozy nie zmieniły kształtu, natomiast protoplast uległ obkurczeniu.
Wyjaśnij, dlaczego objętość protoplastu uległa zmianie, a kształt opisanych komórek pozostał niezmieniony.
Objętość protoplastu:
Kształt komórek:
Rozwiązanie
Przykładowe odpowiedzi
- Objętość protoplastu: protoplast obkurczył się, ponieważ woda na drodze osmozy wypłynęła do (hipertonicznego) środowiska/obkurczył się w hipertonicznym środowisku.
- Kształt komórek: ściany komórkowe składają się przede wszystkim z celulozy/są martwe /sztywne (i z tego powodu nie reagują na zmiany stężenia osmotycznego środowiska komórki).
Schemat punktowania
2 p. – za wyjaśnienie przyczyny zmiany objętości protoplastu na drodze osmozy i braku zmiany kształtu komórek, uwzględniające sztywność ściany komórkowej.
1 p. – za wyjaśnienie przyczyny tylko zmiany objętości protoplastu na drodze osmozy lub tylko przyczyny braku zmiany kształtu komórek uwzględniające sztywność ściany komórkowej.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.