Biologia - Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 18.
Zwierzęta stałocieplne, w celu utrzymania stałej temperatury ciała w warunkach, gdy jest zbyt chłodno, muszą zatrzymywać ciepło w organizmie i chronić się przed jego utratą.
| a) | Zaznacz prawidłowe dokończenie poniższego zdania. |
Futro pokrywające ciało ssaków jest dobrym izolatorem ciepła, ponieważ
- warstwy zewnętrzne włosa zbudowane są z płaskich, zrogowaciałych komórek, które pochłaniają ciepło.
- włosy zawierają barwnik pochłaniający promieniowanie UV, które dodatkowo ogrzewa organizm.
- włosy faliście powyginane, tzw. wełniste, ogrzewają najbardziej zewnętrzną część skóry.
- między włosami znajduje się warstwa powietrza, które jest izolatorem ciepła.
| b) | Opisz, w jaki sposób reakcja naczyń krwionośnych ogranicza utratę ciepła przez skórę w sytuacji, gdy jest zbyt chłodno. |
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za zaznaczenie prawidłowego dokończenia zdania.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
D.
Schemat punktowania
1 p. – za prawidłowy opis uwzględniający skurcz naczyń i mniejszy przepływ krwi.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowa odpowiedź
Gdy jest chłodno, naczynia krwionośne kurczą się, przez co ograniczona jest utrata ciepła poprzez skórę, ponieważ dopływa do niej mniej krwi.
Uwaga:
Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do zmniejszenia powierzchni, przez którą tracone
jest ciepło.
