Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 24.

Kategoria: Oddychanie komórkowe Fotosynteza Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Synteza kwasów tłuszczowych w komórkach roślinnych odbywa się w chloroplastach i proplastydach. Na schemacie przedstawiono cykl Calvina i jego związek z innymi przemianami metabolicznymi.

Na podstawie: Encyklopedia biologiczna, red. W. Sawicki, Kraków 2002, t. X, s. 230.
a)Wykaż związek cyklu Calvina z syntezą kwasów tłuszczowych w chloroplastach.
b)Podaj nazwę struktury komórki zwierzęcej oraz nazwę zachodzącego w niej procesu, dostarczającego substratu do syntezy kwasów tłuszczowych w takich komórkach.

Rozwiązanie

Przykłady poprawnych odpowiedzi

a)
(0-1)

Substratem syntezy kwasów tłuszczowych jest acetylo-CoA, który w plastydach powstaje w wyniku przemian kwasu fosfoglicerynowego, będącego produktem karboksylacji w cyklu Calvina (który u roślin zachodzi w chloroplastach, podobnie jak synteza kwasów tłuszczowych).

b)
(0-1)

Mitochondrium, (oksydacyjna) dekarboksylacja pirogronianu (β-oksydacja), której produktem jest acetylo-CoA.

Wskazówki

a)
Aby wykonać polecenie, należy wiedzieć, że substratem w syntezie kwasów tłuszczowych jest acetylo-CoA. Jeśli to wiesz, to odszukaj ten związek na schemacie i zgodnie z przedstawionymi przemianami wykaż związek cyklu Calvina z syntezą kwasów tłuszczowych. Na schemacie widać, że acetylo-CoA pochodzi pośrednio (przez pirogronian) z przemian kwasu fosfoglicerynowego, który jest produktem etapu karboksylacji w cyklu Calvina.

b)
W komórkach zwierzęcych acetylo–CoA powstaje w reakcji pomostowej, czyli oksydacyjnej dekarboksylacji pirogronianu oraz w wyniku β-oksydacji – procesu utleniania kwasów tłuszczowych. Procesy te zachodzą w matriks mitochondriów, gdzie acetylo-CoA jest substratem cyklu Krebsa.