Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 25.

Kategoria: Enzymy Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na schemacie przedstawiono wpływ enzymu na przebieg katalizowanej reakcji.

a)Określ funkcję enzymu w katalizowanej reakcji, którą zilustrowano na powyższym schemacie.
b)Podaj, czy zilustrowana schematem reakcja jest przemianą anaboliczną,czy kataboliczną. Odpowiedź uzasadnij.
c)Wyjaśnij, czy na schemacie przedstawiono swoistość substratową enzymu.

Rozwiązanie

Przykłady poprawnych odpowiedzi

a)
(0-1)

Enzym obniża energię aktywacji katalizowanej reakcji.

b)
(0-1)

Jest to przemiana kataboliczna, ponieważ:

  • poziom energetyczny powstałego produktu jest niższy niż poziom energetyczny substratu,
  • w wyniku przemiany substratu w produkt wydziela się energia.

c)
(0-1)

Nie przedstawiono tu swoistości substratowej enzymu, ponieważ na schemacie nie zilustrowano struktury enzymu. Nie można więc stwierdzić, czy istnieje wzajemne dopasowanie (przestrzenne) centrum aktywnego enzymu i cząsteczki substratu (cząsteczek substratów), a na tym polega swoistość substratowa enzymu.

Wskazówki

a)
Analizując schemat, zwróć uwagę na różnicę między energią aktywacji reakcji bez udziału enzymu i energią aktywacji reakcji z udziałem enzymu. Następnie odpowiednio skomentuj tę różnicę. W ten sposób określisz rolę enzymu w katalizowanej reakcji.

b)
Znajomość różnicy między anabolizmem i katabolizmem powinna w czasie analizy schematu skierować uwagę na energię wydzielającą się w wyniku zajścia reakcji – jest to bowiem kluczowa informacja dla sformułowania odpowiedzi. Zwróć uwagę na to, że wydzielanie się energii w wyniku reakcji prowadzi do obniżenia poziomu energetycznego produktu w stosunku do poziomu energetycznego substratu, i że substrat ma wyższy poziom energetyczny od produktu, a są to cechy charakterystyczne przemiany katabolicznej.

c)
Jeżeli się wie, na czym polega swoistość substratowa enzymu (dopasowanie przestrzenne centrum aktywnego enzymu i cząsteczki substratu) to, analizując schemat, trzeba zwrócić uwagę, czy przedstawiono na nim strukturę enzymu i substratu. Jeśli nie przedstawiono struktury enzymu, to nie przedstawiono swoistości substratowej enzymu.