Biologia - Matura Maj 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 30.

Kategoria: Ewolucjonizm i historia życia na ziemi Ssaki Typ: Podaj/wymień

Prawdopodobnie pierwotne ssaki mogły odbierać promieniowanie ultrafioletowe za pomocą specjalnych receptorów, jednak większość zwierząt utraciła tę zdolność. Zespół naukowców University College w Londynie, badający arktyczne renifery, dowiódł, że zwierzęta te widzą niedostrzegalne dla ludzkiego oka promieniowanie ultrafioletowe (UV). Dzięki temu mają możliwość dostrzeżenia struktur, które pochłaniają ultrafiolet, np. porostów, moczu wilków.

Na podstawie: A.M. Hodge, Oczy Rudolfa, „Świat Nauki”, nr 10, 2011.
a)Podaj nazwę rodzaju doboru, który doprowadził do utrwalenia się zdolności widzenia ultrafioletu przez renifery.
b)Określ znaczenie przystosowawcze utrwalenia się zdolności widzenia ultrafioletu przez renifery.

Rozwiązanie

a)
(0−1)

Poprawna odpowiedź

dobór naturalny/selekcja naturalna

Schemat punktowania
1 p. – za podanie poprawnej nazwy rodzaju doboru, który doprowadził do utrwalenia się zdolności widzenia ultrafioletu przez renifery (dopuszcza się podanie nazwy: dobór kierunkowy).
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

b)
(0−1)

Przykładowe odpowiedzi

  • Cecha ta pozwala reniferom odnaleźć pożywienie/unikać terenu, na którym bytują drapieżniki (wilki).
  • Renifery, które mają zdolność do widzenia ultrafioletu są lepiej przystosowane do dostrzegania porostów, które stanowią ich pożywienie i dzięki temu mają większą szansę na przeżycie.
  • Renifery, które mają zdolność do widzenia ultrafioletu widzą mocz wilków i mają większą szansę, aby uniknąć zagrożenia z ich strony, co z kolei zwiększa ich szanse na przeżycie.

Schemat punktowania
1 p. – za określenie znaczenia adaptacyjnego zdolności widzenia ultrafioletu przez renifery uwzględniającego zdobywanie pokarmu lub unikanie drapieżnika.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.