Biologia - Matura Maj 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 15.
Na rysunku przedstawiono roślinę wilca ziemniaczanego, znaną pod nazwą „batat”. Jest to bylina powszechnie uprawiana w strefie międzyzwrotnikowej, na obszarach o wilgotnym i ciepłym klimacie. Bulwy korzeniowe tej rośliny, cenione jako pokarm człowieka, zawierają dużą ilość skrobi oraz inne węglowodany, a także białka, wiele witamin i składników mineralnych.
15.1. (0–1)
Określ, do której grupy roślin – jednoliściennych czy dwuliściennych – najprawdopodobniej należy batat. Odpowiedź uzasadnij, podając widoczne na rysunku dwie cechy liścia typowe dla tej grupy.
15.2. (0–1)
Przedstaw funkcję korzenia batata, inną niż utrzymywanie rośliny w podłożu i pobieranie wody z solami mineralnymi. Uwzględnij widoczne na rysunku przystosowanie w budowie korzenia do pełnienia tej funkcji.
Rozwiązanie
15.1. (0–1)
Przykładowe rozwiązania
Jest to (najprawdopodobniej) roślina dwuliścienna, ponieważ:
- występuje nerwacja pierzasta/dłoniasta/siatkowa,
- liść jest trójklapowy/blaszka liściowa jest klapowana/kształt blaszki liściowej jest sercowaty,
- jej liście mają ogonki liściowe/liść składa się z blaszki liściowej i ogonka.
Schemat punktowania
1 p. – za zaliczenie batata do roślin dwuliściennych i uzasadnienie uwzględniające widoczne na rysunku dwie cechy liści charakterystyczne dla tej grupy roślin.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
15.2. (0–1)
Przykładowe rozwiązania
- Funkcja spichrzowa/gromadzenie materiałów zapasowych dzięki obecności bulw/zgrubień zawierających dużo miękiszu spichrzowego.
- Umożliwia przetrwanie/jest formą przetrwalną/przetrwalnikową w niesprzyjających warunkach dzięki gromadzeniu materiałów zapasowych w bulwach/ zgrubiałych częściach.
- Bulwy (korzeniowe) umożliwiają rozmnażanie wegetatywne.
Schemat punktowania
1 p. – za podanie funkcji korzenia batata polegającej na gromadzeniu materiałów zapasowych lub umożliwieniu rozmnażania wegetatywnego ze wskazaniem na bulwy (korzeniowe).
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
