Biologia - Matura Czerwiec 2010, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 16.

Kategoria: Układ oddechowy Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Górne drogi oddechowe transportują powietrze do płuc w sposób zapobiegający zanieczyszczaniu, oziębianiu i wysuszaniu kolejnych odcinków dróg oddechowych.

a)Wymień przynajmniej dwie cechy budowy jamy nosowej spełniające warunki podane w powyższym tekście.
b)Na przykładzie jednej cechy budowy jamy nosowej wykaż słuszność stwierdzenia, że powinno się wdychać powietrze przez nos, a nie przez usta.

Rozwiązanie

a)
Za podanie dwóch cech budowy jamy nosowej – 1 pkt

Przykłady odpowiedzi:

  • nabłonek urzęsiony (migawkowy) nosa
  • ukrwienie śluzówki
  • wilgotność śluzówki

b)
Za właściwy przykład cechy budowy jamy nosowej wraz z uzasadnieniem uwzględniającym rolę ochronną, zdrowotną tej cechy dla organizmu człowieka – 1 pkt.

Przykłady odpowiedzi:

  • rzęski / nabłonek migawkowy / nabłonek pokryty rzęskami (czego nie ma w jamie ustnej) oczyszcza wdychane powietrze z zanieczyszczeń pyłowych/ pyłów /zatrzymuje zanieczyszczenia pyłowe (co chroni przed schorzeniami),
  • dobre ukrwienie błony śluzowej umożliwia ogrzanie wdychanego powietrza (co chroni przed przeziębieniem),
  • śluz / komórki śluzowe /błona pokryta śluzem ułatwia nawilżanie wdychanego powietrza (co chroni przed wysychaniem błony śluzowej) i/lub śluz/ komóki śluzowe /błona pokryta śluzem ułatwia zatrzymywanie zanieczyszczeń (co chroni przed schorzeniami / infekcjami).