Nukleozydy są związkami, które powstają przez połączenie zasady azotowej purynowej lub
pirymidynowej z cukrem. Natomiast nukleozydy, do których zostaje dołączona reszta kwasu
fosforowego, to nukleotydy. W kwasach nukleinowych, których monomerami są nukleotydy,
cukrem jest ryboza lub deoksyryboza.
Na schemacie przedstawiono nukleozydy z zasadami pirymidynowymi.
Na podstawie: B.D. Hames, N.M. Hooper, Biochemia. Krótkie wykłady, Warszawa 2002, s. 168, 189.
a)
Podaj oznaczenie literowe nukleozydu, który w przedstawionej tu postaci nie występuje w kwasach nukleinowych organizmów żywych. Uzasadnij swój wybór.
b)
Korzystając ze wzoru, w którym ponumerowano atomy węgla w cząsteczce cukru, określ, w którym miejscu i jakim wiązaniem może przyłączyć się do tej cząsteczki reszta kwasu fosforowego i utworzyć nukleotyd.
Rozwiązanie
a)
(0-1)
D. Przykład poprawnej odpowiedzi
Uzasadnienie: Występujący w nim cukier to deoksyryboza, a więc można uważać,
że to nukleozyd kwasu DNA, jednak przyłączony do deoksyrybozy uracyl wskazuje,
że to nieprawda, ponieważ ta zasada azotowa nie występuje w DNA.
b)
(0-1) Przykład poprawnej odpowiedzi
Reszta kwasu fosforowego może się przyłączyć do grupy hydroksylowej przy węglu 5’
wiązaniem estrowym i utworzyć nukleotyd.
Wskazówki
a)
Zauważ, że zostały tu przedstawione 2 rodzaje cukrów – jeden z grupami OH przy 2’, 3’ i 5’
atomie węgla, a drugi bez atomu tlenu przy 2’ atomie węgla. Przypomnij sobie, w którym
z rodzajów kwasów nukleinowych występuje uracyl.
b)
Teoretycznie kwas fosforowy może przyłączyć się do węgla 3’ lub 5’, ponieważ może
poprzez grupę OH utworzyć wiązanie estrowe. Jednak budowa nukleotydu pokazuje, że jest
tylko jedna możliwość.
Zgłaszanie uwagi / błędu
Aktywuj BiologHelp+ i uzyskaj pełny dostęp do dodatkowych funkcji serwisu
