Biologia - Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 3.
Określ, który cukier – sacharoza czy skrobia – jest formą transportową asymilatów u roślin. Odpowiedź uzasadnij, porównując właściwości obu cukrów.
Rozwiązanie
Zasady oceniania
1 pkt – za prawidłowe określenie, że jest to sacharoza wraz z poprawnym uzasadnieniem,
odnoszącym się do: rozpuszczalności, właściwości osmotycznych lub wielkości
cząsteczek obydwu cukrów – sacharozy i skrobi.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- Sacharoza – w przeciwieństwie do skrobi rozpuszcza się ona w wodzie.
- Skrobia jest trudniej rozpuszczalna od sacharozy, która jest formą transportową cukrów u roślin.
- Sacharoza, ponieważ jest cukrem czynnym osmotycznie, a skrobia nie jest osmotycznie czynna.
- Formą transportową cukrów u roślin jest sacharoza. Ten cukier ma mniejszą masę cząsteczkową niż skrobia.
Uwaga:
Dopuszcza się odpowiedzi uwzględniające wielkość cząsteczek, stanowiące jednocześnie
klasyfikację sacharydów do dwucukrów albo wielocukrów, np.: „Skrobia ma złożoną budowę
i jest polisacharydem, a sacharoza jest dwucukrem i dużo lepiej nadaje się do transportu”.