Chemia - Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 26.
W wyniku całkowitego spalania 9,25 g związku o masie molowej M = 74 g · mol−1, zawierającego węgiel, wodór oraz tlen, otrzymano 11,20 dm3 tlenku węgla(IV) odmierzonego w warunkach normalnych oraz 11,25 g wody.
Ustal, za pomocą odpowiednich obliczeń, wzór rzeczywisty tego związku.
Rozwiązanie
Schemat punktowania
2 p. – za zastosowanie poprawnej metody, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wzoru
rzeczywistego związku.
1 p. – za zastosowanie poprawnej metody, ale
– popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do podania błędnego wzoru
lub
– niepodanie wzoru rzeczywistego.
0 p. – za zastosowanie błędnej metody obliczenia albo brak rozwiązania.
Przykład rozwiązania
CxHyOz + 2x + y2 – z2 O2 ⇒ xCO2 + y2 H2O
1 mol Cx = 22,4 dm3 CO211,2 dm3 CO2 ⇒ x = nC = 0,5 mola C
mC = 6 g
2 mole Hy = 18 g H2O11,25 g H2O ⇒ y = nH = 1,25 mola H
mH = 1,25 g
z = nO = 9,25 g – ( 6 g + 1,25 g)16 g ∙ mol–1 ⇒ z = nO = 0,125 mola
wzór najprostszy:
nC : nH: nO = 0,5 : 1,25 : 0,125 = 4 : 10 : 1
C4H10O MC4H10O = 74 g · mol–1
Wzór rzeczywisty = wzór najprostszy = C4H10O