Chemia - Matura Marzec 2021, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 5.

Kategoria: Rozpuszczalność substancji Typ: Oblicz

Sacharoza dobrze rozpuszcza się w wodzie, a jej rozpuszczalność w dużym stopniu zależy od temperatury.
Przygotowano nasycony wodny roztwór sacharozy w temperaturze 80°C. Następnie ochłodzono go do temperatury 20°C i stwierdzono, że wykrystalizowało 1590 g sacharozy, a roztwór, który pozostał po krystalizacji, miał masę 3040 g.

Oblicz rozpuszczalność sacharozy (w gramach na 100 gramów wody) w temperaturze 80°C, jeśli w temperaturze 20°C jest ona równa 204 g na 100 g wody.

Na podstawie: W. Mizerski, Małe tablice chemiczne, Warszawa 1997.

Rozwiązanie

Zasady oceniania
2 pkt – zastosowanie poprawnej metody, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyniku w gramach na 100 gramów wody.
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody, ale:
– popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do błędnego wyniku liczbowego.
LUB
– podanie wyniku liczbowego w innej jednostce niż g na 100 g wody.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższych kryteriów albo brak rozwiązania.

Uwaga: Należy zwrócić uwagę na zależność wyniku liczbowego od przyjętych zaokrągleń. Za poprawny należy uznać każdy wynik będący konsekwencją zastosowanej poprawnej metody i poprawnych obliczeń.

Rozwiązanie
masa sacharozy w roztworze o temperaturze 20°C

204 g sacharozy
x g sacharozy

–
–

304 g roztworu
3040 g roztworu

x = 2040 g

masa sacharozy w roztworze o temperaturze 80°C
2040 g + 1590 g = 3630 g

masa wody w roztworze
3040 g – 2040 g = 1000 g

rozpuszczalność sacharozy w roztworze o temperaturze 80°C

3630 g sacharozy
x g

–
–

1000 g wody
100 g wody

x = 363 (g na 100 g wody)