Biologia - Informator CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2023) - Zadanie 15.
(zgodnie ze zaktualizowaną dnia 26 sierpnia 2022 wersją aneksu)
Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste (komórki iPS) są pozyskiwane z komórek somatycznych, takich jak fibroblasty. W 2014 r. po raz pierwszy wszczepiono warstwę barwnikową siatkówki przygotowaną z komórek iPS w ramach leczenia zwyrodnienia plamki żółtej. Wcześniej nie stosowano przeszczepu siatkówki w leczeniu tego schorzenia.
Uzasadnij, że wszczepienie warstwy barwnikowej siatkówki otrzymanej z komórek iPS pacjenta, a nie – innego dawcy, jest korzystne dla tego pacjenta.
Rozwiązanie
Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne uzasadnienie korzyści odnoszące się do minimalnego ryzyka odrzucenia
przeszczepu lub zakażenia spowodowanego pobraniem tkanki od dawcy.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- Ze względu na to, że komórki iPS są tworzone z komórek pacjenta, nie dojdzie do odrzucenia wszczepionej warstwy barwnikowej siatkówki.
- Pobranie wszczepianej tkanki od dawcy może nieść ryzyko przeniesienia choroby zakaźnej. Wykorzystanie komórek iPS i utworzenie z nich wszczepianej tkanki oznacza eliminację ryzyka wywołania choroby zakaźnej.
