Biologia - Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 4.
Do doświadczenia przygotowano trzy probówki zawierające:
probówka I – kleik z mąki ziemniaczanej
probówka II – miąższ z jabłka
probówka III – miąższ z owocu banana.
Do każdej z nich dodano kilka kropli płynu Lugola (roztwór jodu w wodnym roztworze jodku potasu) – odczynnika do wykrywania skrobi.
| a) | Sformułuj problem badawczy tego doświadczenia. |
| b) | Wskaż probówkę, która stanowi próbę kontrolną w tym doświadczeniu. |
| c) | Podaj, na jaki kolor zmieni się zawartość probówek, w których jest obecna skrobia. |
Rozwiązanie
- Wykrywanie skrobi w owocach jabłka i banana / w produktach roślinnych.
Do uznania: Skrobia znajduje się w owocach.
Uwagi od BiologHelp:
W mojej ocenie sformułowanie problemu badawczego w kluczu CKE jest nietrafione. Najczęściej w literaturze problemem badawczym określa się pytanie lub zespół pytań, na które odpowiedzi ma dostarczyć badanie. Problem badawczy nie musi mieć co prawda postaci pytania, jednak powinien przedstawiać na jaki problem dane badanie będzie umożliwiało uzyskanie odpowiedzi.
Pierwszy proponowany wariant problemu badawczego sugeruje, że przedmiotem badania było wykrywanie skrobi. Niemniej jednak w mojej ocenie wykrywanie skrobi było w tym wypadku tylko narzędziem do odpowiedzi na pytanie, czy ta skrobia znajduje się w wybranych owocach (jabłko, banan). Gdyby przedmiotem badania był sam proces wykrywania, wtedy porównywalibyśmy np. różne metody wykrywania bądź przeprowadzilibyśmy testowanie czułości wykrywania na znanej ilości skrobi żeby ocenić daną metodę.
Drugi wariant uznawany w kluczu, jest raczej hipotezą niż problemem badawczym. Hipoteza stanowi próbę odpowiedzi na problem badawczy, przy czym badanie będzie najczęściej polegać na próbie potwierdzenia lub obalenia takiej odpowiedzi. Zdanie "Skrobia znajduje się w owocach" jest stwierdzeniem, odpowiedzią na pytanie, a nie zagadnieniem do rozwiązania, dlatego też nie stanowi prawidłowo sformułowanego problemu badawczego.
Poniżej podaję własny przykład prawidłowo sformułowanego problemu badawczego do zadania:
- Czy skrobia obecna jest w jabłkach i bananach?
Za sformułowanie problemu badawczego – 1 pkt
- próba kontrolna: probówka I
Za wskazanie probówki stanowiącej próbę kontrolną – 1 pkt
- W obecności skrobi zawartość probówek zmieni się na kolor ciemnoniebieski/granatowy
Za podanie koloru, na jaki zmieni się zawartość probówek w obecności skrobi – 1 pkt
