Biologia - Matura Czerwiec 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 5.
Na rysunkach przedstawiono kolejne etapy podziału mitotycznego komórki roślinnej.
5.1. (0–1)
Na podstawie rysunków uporządkuj przedstawione w tabeli opisy etapów mitozy w kolejności ich zachodzenia w komórce roślinnej. Wpisz w tabelę numery 2.–5.
| Opis etapu | Kolejność |
|---|---|
| Wskutek skracania się mikrotubul wrzeciona kariokinetycznego chromatydy każdego chromosomu rozdzielają się i wędrują do przeciwległych biegunów komórki. | |
| Chromosomy zostają przyłączone do mikrotubul wrzeciona kariokinetycznego i ustawiają się w płaszczyźnie równikowej komórki. | |
| Chromatyna jest skondensowana. Zanika jąderko. Następuje początek formowania się wrzeciona kariokinetycznego. | 1 |
| Wyodrębniają się chromosomy, z których każdy zawiera po dwie chromatydy siostrzane. Zanika otoczka jądrowa. | |
| Tworzą się jądra potomne, a pomiędzy nimi powstaje przegroda pierwotna, która powiększając się, rozdziela całkowicie dwie komórki potomne. |
5.2. (0–1)
Spośród etapów podziału mitotycznego komórki przedstawionych na rysunkach (A–E) wybierz i podaj oznaczenie literowe tego etapu, na którym:
- rozpoczynają się podział cytoplazmy i wytwarzanie ściany komórkowej .
- chromosomy są najlepiej widoczne i mogą być wykorzystywane do określenia kariotypu komórki .
5.3. (0–1)
Wybierz spośród poniższych (A–D) i zaznacz nazwę tkanki roślinnej, w której zachodzą intensywne podziały mitotyczne, oraz określ, jakie znaczenie dla rozwoju rośliny mają podziały komórek tej tkanki.
A. kolenchyma B. drewno C. miazga D. łyko
Znaczenie:
Rozwiązanie
5.1. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne uporządkowanie wszystkich opisów etapów mitozy.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
kolejność: 4, 3, 1, 2, 5
5.2. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za podanie poprawnych oznaczeń obu wskazanych w poleceniu etapów mitozy.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
- D.
- B.
5.3. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za prawidłowe zaznaczenie przykładu tkanki roślinnej, w której odbywają się
intensywne podziały mitotyczne oraz poprawne określenie znaczenia tych podziałów
dla rośliny.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązanie
A. kolenchyma B. drewno C. miazga D. łyko
Znaczenie:
- umożliwiają przyrost wtórny rośliny na grubość.
- dają początek łyku i drewnu (w wiązkach przewodzących pędów i korzeni).
- powodują wytworzenie wtórnych tkanek przewodzących.
Uwaga: Uznaje się odpowiedź „Miazga korkorodna powoduje wytworzenie wtórnych tkanek okrywających”.
