Biologia - Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 18.
Mrówkojad wielki (Myrmecophaga tridactyla) to ssak z rzędu szczerbaków zamieszkujący Amerykę Środkową i Południową. Żywi się głównie termitami i gatunkami mrówek żyjącymi w ziemi. Korzystając ze znakomitego węchu, wyszukuje mrowiska i termitiery, a następnie zakrzywionymi przednimi pazurami rozgrzebuje je częściowo i za pomocą długiego i cienkiego języka wyciąga owady z ich wnętrza. Jego rurkowaty pysk nie ma zębów, a język pokryty jest zakrzywionymi do tyłu twardymi brodawkami i grubą warstwą lepkiej śliny wydzielanej z dużych gruczołów ślinowych. Owady miażdżone są najpierw o podniebienie, a następnie w silnie umięśnionym żołądku. Mrówkojad ten nie produkuje w żołądku kwasu solnego, ale wykorzystuje do trawienia kwas mrówkowy zawarty w jadzie mrówek, którymi się żywi.
Wypisz z tekstu dwie cechy budowy mrówkojada wielkiego, będące adaptacją do zdobywania pokarmu, oraz określ, na czym polega każda z tych adaptacji.
Rozwiązanie
Zasady oceniania
2 pkt – za prawidłowe wskazanie dwóch cech budowy mrówkojada wielkiego będących
przystosowaniem do zdobywania pokarmu wraz z określeniem, na czym polegają
te adaptacje.
1 pkt – za prawidłowe wskazanie jednej cechy budowy mrówkojada wielkiego będącej
przystosowaniem do zdobywania pokarmu wraz z określeniem, na czym polega
ta adaptacja.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- rurkowaty pysk – umożliwia sięgnięcie po pokarm w głąb termitiery lub mrowiska
- język z twardymi i zakrzywionymi brodawkami – umożliwia utrzymanie pokarmu na języku
- duże gruczoły ślinowe – umożliwiają produkcję grubej warstwy lepkiej śliny niezbędnej do pobrania i utrzymania pokarmu w pysku
- zakrzywione przednie pazury – umożliwiają rozgrzebywanie termitiery lub mrowiska
Uwaga:
Nie uznaje się odpowiedzi, w których zdający odwołuje się do:
- dobrego węchu i wydzielania śliny przez mrówkojada, ponieważ nie są to cechy jego budowy
- silnego umięśnienia żołądka, ponieważ nie uczestniczy on bezpośrednio w zdobywaniu (pobieraniu) pokarmu
- braku zębów.
