Biologia - Matura Czerwiec 2024, Poziom rozszerzony (Formuła 2023) - Zadanie 17.
Na opakowaniu galaretki owocowej podano następującą informację: „Pamiętaj, że świeże owoce kiwi i ananasa powodują, że galaretka nie tężeje”, oraz zwrócono uwagę na obecność żelatyny w składzie produktu. Żelatyna to produkt częściowej hydrolizy białka – kolagenu.
W celu sprawdzenia, czy sparzenie wrzącą wodą owoców kiwi wpłynie na aktywność proteazy w nich zawartej, uczniowie zaplanowali doświadczenie, do którego przygotowano następujące materiały:
- dwie szklanki z ostudzoną, ale jeszcze niestężałą galaretką owocową
- dwie miseczki z rozdrobnionymi owocami kiwi
- wrzącą wodę.
17.1. (0–3)
Zaplanuj przebieg doświadczenia – opisz próbę badawczą i próbę kontrolną oraz podaj sposób odczytania wyników.
Próba badawcza:
Próba kontrolna:
Sposób odczytania wyników:
17.2. (0–1)
Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A albo B oraz odpowiedź 1. albo 2.
Kolagen jest białkiem
| A. | roślinnym | i wchodzi w skład usieciowanej struktury występującej | 1. | na zewnątrz komórki. |
| B. | zwierzęcym | 2. | wewnątrz komórki. |
Rozwiązanie
17.1. (0–3)
Zasady oceniania
3 pkt – za prawidłowe zaplanowanie przebiegu doświadczenia uwzględniające opisanie
próby badawczej ORAZ próby kontrolnej ORAZ uwzgledniające sposób odczytania
wyników.
2 pkt – za prawidłowe zaplanowanie przebiegu doświadczenia uwzględniające opisanie
próby badawczej ORAZ próby kontrolnej.
1 pkt – za prawidłowe zaplanowanie przebiegu doświadczenia uwzględniające opisanie
próby badawczej ALBO próby kontrolnej.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań na 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązanie
Próba badawcza:
galaretka ze sparzonymi wrzącą wodą kawałkami owocu kiwi.
Próba kontrolna:
galaretka ze świeżymi kawałkami owocu kiwi.
Sposób odczytania wyników:
obserwowanie stopnia stężenia galaretki w obu naczyniach.
17.2. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne dokończenie zdania.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań na 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
B1
