Biologia - Matura Maj 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 33.
Przykładem występowania mechanizmów izolacji rozrodczej prezygotycznej są dwa gatunki szałwii o pokrywających się zasięgach, występujące w południowej Kalifornii: kwitnąca wczesną wiosną Salvia mellifera oraz kwitnąca na przełomie wiosny i lata Salvia apiana. Oba te gatunki różnią się budową kwiatów, które są zapylane przez różne gatunki pszczół. Na płatkach S. mellifera mogą siadać tylko małe pszczoły, gdyż duże się na nich nie mieszczą. Większe płatki i dłuższe pręciki szałwii S. apiana umożliwiają jej zapylanie przez duże pszczoły innego gatunku. Jeśli na kwiatach S. apiana usiądzie mała pszczoła, to do zapylenia nie dojdzie, gdyż jej ciało nie ociera się o pylniki.
| a) | Na podstawie tekstu określ, na czym polega izolacja prezygotyczna. |
| b) | Zaznacz dwa rodzaje izolacji prezygotycznej występujące w przypadku opisanych gatunków szałwii. |
- geograficzna
- mechaniczna
- sezonowa
- siedliskowa
Rozwiązanie
Poprawna odpowiedź:
Istotą tego typu izolacji jest uniemożliwienie zapłodnienia / zapylenia pomiędzy spokrewnionymi gatunkami.
1 p. – za poprawne określenie, na czym polega izolacja prezygotyczna uwzględniające niedopuszczenie do zapłodnienia / zapylenia pomiędzy opisanymi gatunkami roślin
0 p. – za odpowiedź niepełną, np. odnoszącą się tylko do uniemożliwienia krzyżowania się roślin / różnic w budowie ich kwiatów lub za odpowiedź zbyt ogólną, np. odnoszącą się do rozmnażania się roślin, lub merytorycznie niepoprawną, lub brak odpowiedzi
Poprawna odpowiedź: B., C.
1 p. – za poprawne wskazanie nazw dwóch rodzajów izolacji rozrodczej prezygotycznej
0 p. – za poprawne wskazanie tylko nazwy jednego rodzaju izolacji prezygotycznej lub zaznaczenie więcej niż dwóch nazw, lub brak odpowiedzi
