Biologia - Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 10.
W tabeli przedstawiono prędkość przewodzenia impulsów przez włókna nerwowe rdzenne (z osłonką mielinową) o różnej średnicy aksonów.
Średnica aksonu [μm] | 2–5 | 3–6 | 5–12 | 12–20 |
Prędkość przewodzenia impulsów [m/s] | 12–30 | 15–30 | 30–70 | 70–120 |
a) | Na podstawie przedstawionych danych sformułuj wniosek określający zależność między prędkością przewodzenia impulsów nerwowych a średnicą aksonu. |
b) | Określ, czy włókna nerwowe rdzenne (mające osłonkę mielinową) przewodzą impulsy wolniej, czy – szybciej niż włókna nagie (nieposiadające osłonek). Odpowiedź uzasadnij. |
Rozwiązanie
Przykłady poprawnej odpowiedzi:
- Im neuron ma większą średnicę aksonu, tym szybciej przewodzi impulsy nerwowe.
- Impulsy nerwowe przewodzone są tym szybciej, im większa jest średnica aksonu neuronu.
1 p. – za sformułowanie poprawnego wniosku określającego zależność między prędkością przewodzenia impulsów nerwowych a średnicą aksonu
0 p. – za odpowiedź niepełną, która nie uwzględnia zależności przedstawionej w tabeli, lub odpowiedź niepoprawną, lub brak odpowiedzi
Przykład poprawnej odpowiedzi:
Włókna rdzenne (posiadające osłonkę mielinową) przewodzą impulsy szybciej niż włókna nagie (nieposiadające osłonki mielinowej), ponieważ impuls biegnie w nich skokowo (natomiast włókna nagie przewodzą impuls w sposób ciągły, wzdłuż błony neuronu).
1 p. – za określenie, że włókna rdzenne przewodzą szybciej impulsy niż włókna nagie i poprawne wyjaśnienie uwzględniające skokowe przewodzenie impulsu nerwowego
0 p. – za odpowiedź niepełną, która nie uwzględnia skokowego przewodzenia impulsu, lub odpowiedź niepoprawną, lub brak odpowiedzi