Biologia - Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 10.

Kategoria: Układ nerwowy i narządy zmysłów Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W tabeli przedstawiono prędkość przewodzenia impulsów przez włókna nerwowe rdzenne (z osłonką mielinową) o różnej średnicy aksonów.

Średnica aksonu [μm] 2–5 3–6 5–12 12–20
Prędkość przewodzenia impulsów [m/s] 12–30 15–30 30–70 70–120
Na podstawie: W. Traczyk, Fizjologia człowieka w zarysie, Warszawa 1997.
a)Na podstawie przedstawionych danych sformułuj wniosek określający zależność między prędkością przewodzenia impulsów nerwowych a średnicą aksonu.
b)Określ, czy włókna nerwowe rdzenne (mające osłonkę mielinową) przewodzą impulsy wolniej, czy – szybciej niż włókna nagie (nieposiadające osłonek). Odpowiedź uzasadnij.

Rozwiązanie

a)
(0−1)

Przykłady poprawnej odpowiedzi:

  • Im neuron ma większą średnicę aksonu, tym szybciej przewodzi impulsy nerwowe.
  • Impulsy nerwowe przewodzone są tym szybciej, im większa jest średnica aksonu neuronu.

1 p. – za sformułowanie poprawnego wniosku określającego zależność między prędkością przewodzenia impulsów nerwowych a średnicą aksonu
0 p. – za odpowiedź niepełną, która nie uwzględnia zależności przedstawionej w tabeli, lub odpowiedź niepoprawną, lub brak odpowiedzi

b)
(0−1)

Przykład poprawnej odpowiedzi:

Włókna rdzenne (posiadające osłonkę mielinową) przewodzą impulsy szybciej niż włókna nagie (nieposiadające osłonki mielinowej), ponieważ impuls biegnie w nich skokowo (natomiast włókna nagie przewodzą impuls w sposób ciągły, wzdłuż błony neuronu).

1 p. – za określenie, że włókna rdzenne przewodzą szybciej impulsy niż włókna nagie i poprawne wyjaśnienie uwzględniające skokowe przewodzenie impulsu nerwowego
0 p. – za odpowiedź niepełną, która nie uwzględnia skokowego przewodzenia impulsu, lub odpowiedź niepoprawną, lub brak odpowiedzi