Biologia - Matura Maj 2016, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 29.

Kategoria: Ekologia Typ: Podaj/wymień

Poważnym zagrożeniem dla różnorodności biologicznej określonego obszaru są organizmy inwazyjne, do których zalicza się rośliny i zwierzęta, przenoszone przez człowieka, celowo lub przypadkowo, w inne środowiska, a nawet na inne kontynenty. Przykładem gatunku inwazyjnego jest kudzu (Pueraria lobata) – strączkowa roślina pnąca, pochodząca z Azji, cechująca się niezwykłymi zdolnościami przystosowawczymi. W sprzyjających warunkach potrafi rosnąć ponad 5 cm na godzinę. Kudzu sprowadzono do USA w 1876 roku. Obecnie szybko się rozprzestrzenia we wszystkich środowiskach lądowych – od lasów po miejskie podwórka, wypierając rodzimą roślinność. Roślina ta oplata słupy, znaki drogowe, całkowicie pokrywa ogrody i pola uprawne. Kudzu nie ma naturalnych wrogów poza człowiekiem.

Na podstawie: E.O. Wilson, Przyszłość życia, Poznań 2003.

a)Na podstawie tekstu podaj dwa uwarunkowania szybkiego zwiększania zasięgu przez pnącza kudzu.
b)Podaj nazwę zależności antagonistycznej występującej między kudzu a lokalną roślinnością.

Rozwiązanie

a)
(0–1)

Schemat punktowania
1 p. – za podanie na podstawie tekstu dwóch właściwych uwarunkowań szybkiego zwiększania zasięgu przez pnącza kudzu.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Przykładowe odpowiedzi

  • szybki wzrost
  • duże zdolności przystosowawcze
  • brak naturalnych wrogów (ograniczających liczebność populacji)
  • wypieranie rodzimej roślinności

b)
(0–1)

Schemat punktowania
1 p. – za podanie poprawnej nazwy zależności międzygatunkowej występującej między kudzu a rodzimą roślinnością.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Poprawna odpowiedź
konkurencja / współzawodnictwo