Biologia - Matura Maj 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 14.
U zwierząt bezkręgowych dość często spotyka się obojnactwo (hermafrodytyzm) – zjawisko występowania w ciele jednego osobnika jednocześnie żeńskich i męskich gruczołów rozrodczych. Obojnactwo szczególnie często występuje u bezkręgowców będących pasożytami wewnętrznymi. U zwierząt hermafrodytycznych najczęściej zachodzi zapłodnienie krzyżowe, rzadziej – samozapłodnienie (np. u tasiemca). Obupłciowość bardzo często występuje też u roślin, np. gametofity większości paproci mają zarówno plemnie, jak i rodnie.
Określ, czy potomstwo podanych poniżej organizmów powstałe w wyniku samozapłodnienia będzie zróżnicowane genetycznie. Odpowiedź uzasadnij, odwołując się do procesu powstawania gamet u tych gatunków.
- Potomstwo tasiemca uzbrojonego:
- Potomstwo paproci narecznicy samczej:
Rozwiązanie
Schemat punktowania
2 p. – za poprawne stwierdzenie, że potomstwo tasiemca uzbrojonego będzie zróżnicowane
genetycznie, a potomstwo paproci narecznicy samczej nie będzie zróżnicowane
genetycznie, wraz z uzasadnieniem odnoszącym się do istoty podziału komórkowego
podczas wytwarzania gamet w danym przypadku.
1 p. – za poprawne określenie i uzasadnienie zróżnicowania genetycznego lub jego braku
w odniesieniu tylko do jednego przykładu.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe odpowiedzi
- Potomstwo tasiemca uzbrojonego będzie zróżnicowane genetycznie, ponieważ gamety powstają w procesie mejozy, (a więc zmienność powstanie na skutek losowej segregacji chromosomów do gamet / procesu crossing-over).
- Potomstwo paproci narecznicy samczej nie będzie zróżnicowane genetycznie, ponieważ gamety powstają w procesie mitozy, (a zatem są identyczne).
- Potomstwo tasiemca uzbrojonego będzie zróżnicowane genetycznie, ponieważ haploidalne gamety będą zawierać różne kombinacje alleli diploidalnego osobnika.
- Potomstwo paproci narecznicy samczej będzie identyczne genetycznie, ponieważ gametofity są haploidalne i wytwarzają identyczne gamety.
