Biologia - Matura Maj 2019, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 16.
W rozmnażającej się płciowo populacji zwierząt, pozostającej w stanie równowagi genetycznej, w pewnym locus występują dwa allele genu autosomalnego. Allel A wykazuje pełną dominację nad allelem a.
Na poniższym wykresie przedstawiono liczbę osobników tej populacji o określonych genotypach. Samce i samice są jednakowo licznie reprezentowane wśród wszystkich genotypów.
16.1. (0–1)
Oblicz częstość występowania alleli a i A w tej populacji. Zapisz odpowiednie obliczenia.
Częstość występowania allelu a:
Częstość występowania allelu A:
16.2. (0–1)
Określ, które spośród wymienionych poniżej zjawisk mogłoby spowodować zmianę częstości alleli tego genu w tej populacji. Zaznacz T (tak), jeśli zjawisko może powodować zmiany w częstości występowania alleli w populacji, albo N (nie) – jeśli tych zmian spowodować nie może.
| 1. | Dobór naturalny | T | N |
| 2. | Dobór sztuczny | T | N |
| 3. | Efekt wąskiego gardła | T | N |
Rozwiązanie
16.1. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne obliczenie i wskazanie wartości częstości alleli a i A w populacji.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- Częstość występowania allelu a: częstość homozygot recesywnych to 20/500 = 0,04 zatem częstość allelu to 0,04 = 0,2 lub 1/5
Częstość występowania allelu A: 1 – 0,2 = 0,8 lub 4/5 - Częstość występowania allelu a: (40+160) / 1000 = 0,2 lub 1/5
Częstość występowania allelu A: (640+160) / 1000 = 0,8 lub 4/5 - Częstość występowania allelu a: q2= 4/100 → q = 2/10 = 20%
Częstość występowania allelu A: 80%
16.2. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za poprawną ocenę wszystkich trzech czynników.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
1. – T, 2. – T, 3. – T
