Biologia - Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 1.
Na poniższym schemacie przedstawiono wybrane procesy (1–5) zachodzące w komórce zwierzęcej.
Uwaga: Nie uwzględniono części substratów i produktów poszczególnych przemian oraz stechiometrii przedstawionych reakcji.
1.1. (0–2)
Uzupełnij tabelę – podaj nazwę oraz określ lokalizację w komórce każdego z etapów oddychania tlenowego oznaczonych na schemacie numerami 1 oraz 5.
| Oznaczenie etapu oddychania tlenowego ze schematu | Nazwa etapu | Lokalizacja etapu w komórce |
|---|---|---|
| 1 | ||
| 5 |
1.2. (0–2)
Określ pozostałe produkty przemian metabolicznych oznaczonych na schemacie numerami 2–4. W odpowiednie pola tabeli wpisz literę T (tak), jeśli bezpośrednim produktem danej przemiany jest ATP lub CO2, albo N (nie) – jeśli nim nie jest.
| Oznaczenie przemiany ze schematu | Produkty | |
| ATP | CO2 | |
| 2 | ||
| 3 | ||
| 4 | ||
Rozwiązanie
1.1. (0–2)
Zasady oceniania
2 pkt – za poprawne wypełnienie dwóch wierszy tabeli.
1 pkt – za poprawne wypełnienie jednego wiersza tabeli lub jednej kolumny tabeli.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
| Oznaczenie etapu oddychania tlenowego ze schematu | Nazwa etapu | Lokalizacja etapu w komórce |
|---|---|---|
| 1 | glikoliza / szlak Embdena-Meyerhofa-Parnasa | cytozol / cytoplazma podstawowa / hialoplazma |
| 5 | łańcuch oddechowy / łańcuch transportu elektronów / utlenianie końcowe / fosforylacja oksydacyjna | mitochondrium / grzebienie mitochondrialne / (wewnętrzna) błona mitochondrium / wnętrze mitochondrium |
Uwaga:
Nie uznaje się zbyt ogólnej odpowiedzi „cytoplazma” jako lokalizacji etapów 1 i 5.
1.2. (0–2)
Zasady oceniania
2 pkt – za poprawne wypełnienie trzech wierszy tabeli.
1 pkt – za poprawne wypełnienie dwóch wierszy tabeli.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
| Oznaczenie przemiany ze schematu | Produkty | |
| ATP | CO2 | |
| 2 | N | N |
| 3 | N | T |
| 4 | N (T) | T |
Uwaga:
Uznaje się odpowiedzi wskazujące na produkcję ATP w przemianach oznaczonych cyfrą 4
(cykl Krebsa). Bezpośrednim produktem cyklu Krebsa jest GTP (inny przenośnik energii), ale
może on być następnie wykorzystywany do syntezy ATP.
