Biologia - Matura Maj 2024, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 17.
Zespół ciężkiego złożonego niedoboru odporności (SCID) u koni czystej krwi arabskiej jest jednogenową chorobą autosomalną, która dziedziczy się w sposób autosomalny recesywny. Chore źrebięta są podatne na zakażenia z powodu niesprawnego układu immunologicznego i zwykle nie dożywają 5. miesiąca życia.
Częstość występowania allelu powodującego zespół złożonego niedoboru odporności w pewnej hodowli koni arabskich liczącej 250 osobników wynosi 8,4%.
Określ, czy locus genu warunkującego SCID w opisanej hodowli koni arabskich jest w równowadze Hardy’ego – Weinberga. Odpowiedź uzasadnij – podaj jeden argument.
Rozwiązanie
Zasady oceniania
1 pkt – za określenie, że locus genu warunkującego SCID nie jest w równowadze Hardy’ego – Weinberga, oraz za podanie jednego poprawnego argumentu.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań na 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- Założenia prawa Hardy’ego – Weinberga nie są spełnione, ponieważ populacja jest stosunkowo mała i ograniczona pod względem liczebności.
- Nie jest w równowadze, ponieważ nie występuje swobodny przepływ genów.
- Nie, gdyż działa dobór naturalny.
- Nie, dlatego że zwierzęta hodowlane podlegają doborowi sztucznemu.
- Nie, ponieważ krzyżowanie nie jest losowe.
- Nie jest w równowadze, na co wskazuje brak możliwości przekazania tego genu następnemu pokoleniu z powodu niedożywania chorych osobników do wieku rozrodczego.
Uwaga:
Nie uznaje się odpowiedzi zbyt ogólnych, np. „Nie jest w równowadze, ponieważ gen warunkujący SCID zmniejsza szanse koni arabskich na przeżycie”.