Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 107.
Kategoria:
Ekologia
Typ:
Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę
Podaj i uzasadnij/wyjaśnij
Na podstawie obserwacji przeprowadzonych w lasach dębowych w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych pod koniec lat 90. XX w. stwierdzono, że istnieje związek między występującym co 3–4 lata wysypem żołędzi a gwałtownym wzrostem liczebności populacji myszaków leśnych, żywiących się chętnie żołędziami, a także poczwarkami brudnicy nieparki żerującej na liściach dębu, jak również wzrostem liczby jeleni i kleszczy. Zaobserwowano również, dwa lata po wysypie żołędzi, zwiększoną zachorowalność na boreliozę wśród mieszkających w okolicy ludzi.
a) | Opisz, w jaki sposób myszaki leśne wpływają na wzrost plonu żołędzi. |
b) | Wyjaśnij związek między wysypem żołędzi a zwiększoną zachorowalnością ludzi na boreliozę. |
c) | Przedstaw na schemacie sieć zależności pokarmowych uwzględniającą wszystkie wymienione w tekście organizmy eukariotyczne ekosystemu leśnego. |
Rozwiązanie
Przykłady poprawnych odpowiedzi
a)
(0-1)
Myszaki zjadają poczwarki brudnicy nieparki, która niszczy liście dębu. Silniejsze ulistnienie powoduje, że dąb gromadzi więcej asymilatów (jest w lepszej kondycji), czego rezultatem jest wytwarzanie większej liczby żołędzi (owoców).
Myszaki zjadają poczwarki brudnicy nieparki, która niszczy liście dębu. Silniejsze ulistnienie powoduje, że dąb gromadzi więcej asymilatów (jest w lepszej kondycji), czego rezultatem jest wytwarzanie większej liczby żołędzi (owoców).
b)
(0-1)
Wysyp żołędzi przyczynia się do wzrostu liczebności żywiących się żołędziami jeleni oraz myszaków leśnych, będących żywicielami kleszczy. Najczęściej myszaki są rezerwuarem krętków boreliozy, którymi zakażają się kleszcze i przenoszą je na człowieka.
Wysyp żołędzi przyczynia się do wzrostu liczebności żywiących się żołędziami jeleni oraz myszaków leśnych, będących żywicielami kleszczy. Najczęściej myszaki są rezerwuarem krętków boreliozy, którymi zakażają się kleszcze i przenoszą je na człowieka.
c)
(0-1)
Wskazówki
a)
Zwróć uwagę na opisaną w tekście rolę myszaków leśnych w ekosystemie. Zauważ, że są one
nie tylko konsumentami I, ale i II rzędu. Zastanów się, jak myszaki mogą wpływać na plon
żołędzi, zjadając poczwarki brudnicy nieparki. Ustal, czy żywiąc się żołędziami, mają one
jakikolwiek wpływ na ilość wytwarzanych owoców.
b)
Przypomnij sobie, w jaki sposób człowiek zakaża się boreliozą. Na podstawie tekstu ustal,
które zwierzęta mogą być żywicielami kleszczy i mogą stanowić rezerwuar krętków
boreliozy. Jaki dostrzegasz związek między zwiększonym plonem żołędzi a liczbą
przenoszących krętki boreliozy kleszczy?
c)
Z tekstu wypisz wszystkie wymienione w ekosystemie lasu organizmy eukariotyczne.
Następnie ustal, który organizm jest producentem i umieść go jako pierwszego w sieci
zależności pokarmowych. Następnie określ, jakie rodzaje zależności pokarmowych występują
między pozostałymi organizmami i zilustruj je przy pomocy strzałek.