1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z biologii
  3. Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)

Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 110.

Kategoria: Ekologia Typ: Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W zależności od zakresu tolerancji organizmów w stosunku do różnych czynników zewnętrznych wyróżnia się eurybionty i stenobionty. Przedrostki eury- i steno-, w połączeniu z częścią nazwy odpowiedniego czynnika środowiskowego, określają zakres tolerancji danego gatunku na ten czynnik. Na przykład w odniesieniu do temperatury wyróżniamy gatunki eurytermiczne i stenotermiczne.
Na wykresie przedstawiono grupy organizmów wyróżnione na podstawie ich wymagań i tolerancji na działanie czynników środowiskowych.

Na podstawie: Biologia. Jedność i różnorodność, praca zbiorowa, Warszawa 2008, s. 874.
a)Określ, do której grupy – stenobiontów czy eurybiontów – zaliczamy gatunki wskaźnikowe. Odpowiedź uzasadnij.
b)Na podstawie analizy wykresu podane przykłady organizmów (1–4) przyporządkuj do odpowiedniej grupy (A–C).
  1. oligotermiczne
  2. politermiczne
  3. eurytermiczne
  1. wróbel domowy
  2. palma kokosowa
  3. zając bielak
  4. słoń afrykański

Rozwiązanie

a)
(0-1)

Przykłady poprawnych odpowiedzi

  • Gatunki wskaźnikowe zaliczamy do stenobiontów, ponieważ mają wąski zakres tolerancji na dany czynnik, a więc są wrażliwe na nadmiar lub brak określonego składnika (czynnika) w siedlisku.
  • Gatunki wskaźnikowe zaliczamy do stenobiontów, ponieważ mają wąski zakres tolerancji i ich obecność w środowisku świadczy o działaniu lub występowaniu określonej wartości danego czynnika (środowiskowego).

b)
(0-1)

A. 3.
B. 2., 4.
C. 1.

Wskazówki

a)
Na schemacie porównaj zakresy tolerancji eury- i stenobiontów. Zastanów się, jaką rolę pełnią organizmy wskaźnikowe w ocenie warunków środowiskowych. Pamiętaj, że gatunkiem wskaźnikowym jest gatunek wrażliwy na zmiany środowiska, o dobrze znanych wymaganiach ekologicznych. Należy wiedzieć, że gatunek wskaźnikowy charakteryzuje się wąskim zakresem tolerancji.

b)
Na podstawie analizy tekstu rozpoznaj czynnik środowiskowy, w odniesieniu do którego wyróżniono podane grupy organizmów (A–C), zwróć uwagę na drugą część nazwy. Na schemacie odczytaj, w jakim natężeniu (najniższym czy najwyższym) wartości tego czynnika rozwijają się najlepiej oligobionty, w jakim eurybionty, a w jakim polibionty. Następnie zastanów się, jakie jest natężenie tego czynnika w naturalnym środowisku życia wymienionych gatunków.