Biologia - Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 7.
Glikoproteina P − białko zwierzęce – występuje w błonach komórkowych komórek różnych tkanek, m.in. w śródbłonku włosowatych naczyń krwionośnych mózgu. Glikoproteina P jest niespecyficznym transporterem usuwającym poza obręb komórek różne substancje obce dla organizmu, w tym leki, co zapobiega ich kumulacji, ale jednocześnie może utrudniać im osiągnięcie miejsc docelowych, czego konsekwencją stanie się nawet niemożność leczenia lub obniżenie jego skuteczności.
Przeprowadzono doświadczenie na dwóch grupach myszy:
- grupa I – myszy ze zmutowanym genem kodującym glikoproteinę P
- grupa II – myszy z niezmutowanym genem kodującym glikoproteinę P.
Myszom podawano leki przeciwbólowe, a następnie badano stężenie tych leków w mózgu.
| a) | Określ, która z grup badanych zwierząt – I czy II – była próbą kontrolną w tym doświadczeniu. Odpowiedź uzasadnij. |
Grupa , ponieważ
| b) | Podaj, w której grupie badanych myszy – I czy II – należy oczekiwać większego stężenia leków przeciwbólowych w komórkach mózgu, i wyjaśnij, dlaczego tak się dzieje. |
W grupie , ponieważ
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za wskazanie grupy II i uzasadnienie uwzględniające bezpośrednio lub pośrednio brak
mutacji / zmian w tej grupie.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
Przykładowa odpowiedź
Grupa II, ponieważ myszy miały niezmutowany gen kodujący glikoproteinę.
Schemat punktowania
1 p. – za wskazanie grupy I i poprawne uzasadnienie odnoszące się do syntezy niefunkcjonalnej glikoproteiny lub jej braku wskutek mutacji, i w konsekwencji
nieusuwanie leków z komórek.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
Przykładowa odpowiedź
W grupie I, ponieważ zmutowany gen może kodować niefunkcjonalną glikoproteinę, która
nie będzie usuwać leków z komórek.
