Chemia - Matura Maj 2014, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 8.
Cyna nie ulega działaniu słabych kwasów i zasad, dzięki czemu jest stosowana do pokrywania blachy stalowej w celu jej ochrony przed korozją. Z blachy tej wykonuje się puszki na konserwy. Aby odzyskać cynę z odpadów, działa się na nią chlorem i przekształca w chlorek cyny(IV). Mocne kwasy i zasady atakują cynę energicznie. W reakcji ze stężonym kwasem solnym cyna tworzy chlorek cyny(II), który jest solą dobrze rozpuszczalną w wodzie.
Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.
Szereg aktywności metali tworzą metale i wodór ułożone według ich podatności na utlenianie, czyli według zdolności tworzenia jonów naładowanych dodatnio. Kaidy pierwiastek jest reduktorem kationów wszystkich pierwiastków położonych po jego prawej stronie w tym szeregu. Poniżej przedstawiono fragment szeregu aktywności metali.
Zn/Zn2+ Sn/Sn2+ H2/H+ Cu/Cu2+
Na podstawie: K.-H. Lautenschläger, W. Schröter, A. Wanninger, Nowoczesne kompendium chemii, Warszawa 2007.
a) | Wskaż metal (cynk Zn albo miedź Cu), z którego wykonaną blaszkę należy zanurzyć w wodnym roztworze chlorku cyny(II), aby wydzieliła się cyna metaliczna. Uzupełnij schemat doświadczenia, wpisując symbol wybranego metalu. |
b) | Napisz w formie jonowej równanie reakcji chemicznej, która zachodzi w czasie doświadczenia. |
Rozwiązanie
Schemat punktowania:
1 p. – poprawne uzupełnienie schematu doświadczenia
0 p. – inna odpowiedź lub brak odpowiedzi
Poprawna odpowiedź:
Schemat punktowania:
1 p. – poprawne napisanie równania reakcji w formie jonowej przy poprawnym
uzupełnieniu schematu doświadczenia w części a) zadania
0 p. – błędny zapis równania reakcji (błędne wzory reagentów, błędne współczynniki
stechiometryczne, niewłaściwa forma zapisu) lub błędne uzupełnienie schematu
doświadczenia w części a) zadania, lub brak odpowiedzi
Poprawna odpowiedź:
Sn2+ + Zn → Sn + Zn2+
lub
Sn2+ + Zn + 2Cl– → Sn + Zn2+ + 2Cl–