Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 25.
Kategoria:
Enzymy
Typ:
Podaj i uzasadnij/wyjaśnij
Na schemacie przedstawiono wpływ enzymu na przebieg katalizowanej reakcji.
a) | Określ funkcję enzymu w katalizowanej reakcji, którą zilustrowano na powyższym schemacie. |
b) | Podaj, czy zilustrowana schematem reakcja jest przemianą anaboliczną,czy kataboliczną. Odpowiedź uzasadnij. |
c) | Wyjaśnij, czy na schemacie przedstawiono swoistość substratową enzymu. |
Rozwiązanie
Przykłady poprawnych odpowiedzi
a)
(0-1)
Enzym obniża energię aktywacji katalizowanej reakcji.
b)
(0-1)
Jest to przemiana kataboliczna, ponieważ:
- poziom energetyczny powstałego produktu jest niższy niż poziom energetyczny substratu,
- w wyniku przemiany substratu w produkt wydziela się energia.
c)
(0-1)
Nie przedstawiono tu swoistości substratowej enzymu, ponieważ na schemacie nie zilustrowano struktury enzymu. Nie można więc stwierdzić, czy istnieje wzajemne dopasowanie (przestrzenne) centrum aktywnego enzymu i cząsteczki substratu (cząsteczek substratów), a na tym polega swoistość substratowa enzymu.
Wskazówki
a)
Analizując schemat, zwróć uwagę na różnicę między energią aktywacji reakcji bez udziału
enzymu i energią aktywacji reakcji z udziałem enzymu. Następnie odpowiednio skomentuj tę
różnicę. W ten sposób określisz rolę enzymu w katalizowanej reakcji.
b)
Znajomość różnicy między anabolizmem i katabolizmem powinna w czasie analizy schematu
skierować uwagę na energię wydzielającą się w wyniku zajścia reakcji – jest to bowiem kluczowa
informacja dla sformułowania odpowiedzi. Zwróć uwagę na to, że wydzielanie się energii
w wyniku reakcji prowadzi do obniżenia poziomu energetycznego produktu w stosunku
do poziomu energetycznego substratu, i że substrat ma wyższy poziom energetyczny od produktu,
a są to cechy charakterystyczne przemiany katabolicznej.
c)
Jeżeli się wie, na czym polega swoistość substratowa enzymu (dopasowanie przestrzenne
centrum aktywnego enzymu i cząsteczki substratu) to, analizując schemat, trzeba zwrócić
uwagę, czy przedstawiono na nim strukturę enzymu i substratu. Jeśli nie przedstawiono
struktury enzymu, to nie przedstawiono swoistości substratowej enzymu.