1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z biologii
  3. Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)

Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 80.

Kategoria: Układ hormonalny Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na wykresie przedstawiono zmiany intensywności wydzielania do krwi badanego pacjenta dwóch hormonów trzustkowych (1 i 2), w zależności od stężenia glukozy w osoczu krwi tego pacjenta. Prawidłowy poziom glukozy we krwi zdrowego człowieka na czczo wynosi od 70 do 99 mg/dl.

Na podstawie: K. Barrett, H. Brooks, S. Boitano, S. Barman, Ganong’s Review of Medical Physiology, New York-[...]-Toronto, 2010, s. 325.
a)Na podstawie analizy wykresu podaj nazwy hormonów 1 i 2. Uzasadnij odpowiedź.
b)Podaj, który z hormonów (1 czy 2) warunkuje powrót stężenia glukozy we krwi do wartości stężenia prawidłowego, kiedy stężenie tego cukru w osoczu wynosi 140 mg/dl. Uzasadnij odpowiedź.

Rozwiązanie

a)
(0-1)
  1. Glukagon.
  2. Insulina.

Przykład poprawnej odpowiedzi
Uzasadnienie: Glukagon uwalnia glukozę z glikogenu do krwi w sytuacji, kiedy jej stężenie w osoczu krwi jest niższe niż prawidłowe – w tym przypadku 80–90 mg/dl – dlatego, wraz z obniżaniem się stężenia glukozy poniżej stężenia prawidłowego, intensywniejsze jest wydzielanie glukagonu. Insulina ułatwia transport glukozy z krwi do komórek w sytuacji, kiedy jej stężenie w osoczu krwi jest wyższe niż prawidłowe – w tym przypadku 80–90 mg/dl – dlatego, wraz ze wzrostem stężenia glukozy powyżej stężenia prawidłowego, intensywniejsze jest wydzielanie insuliny.

b)
(0-1)
Hormon 2 (insulina)

Przykład poprawnej odpowiedzi
Uzasadnienie: Stężenie glukozy we krwi wynoszące 140 mg/dl jest wyższe od prawidłowego, więc musi zostać obniżone do wartości stężenia prawidłowego, a za obniżenie stężenia poziomu glukozy we krwi odpowiada hormon 2 (insulina).

Wskazówki

a)
Realizując polecenie, przywołaj wiedzę dotyczącą specyfiki działania hormonów regulujących stężenie glukozy we krwi i na tej podstawie zinterpretuj dane przedstawione na wykresie. Następnie rozpoznaj ten hormon, który obniża poziom glukozy we krwi w sytuacji, kiedy stężenie tego cukru jest wyższe od prawidłowego – jest to insulina, czyli hormon 2. Hormon 1. to glukagon, ponieważ jest niezbędny w sytuacji, kiedy stężenie glukozy we krwi jest zbyt niskie, a jego rolą jest podnoszenie poziomu tego cukru we krwi.

b)
W sytuacji, kiedy stężenie glukozy we krwi jest wyższe od prawidłowego (z danych na wykresie wynika, że stężenie prawidłowe wynosi 80–90 mg/l), wyjaśnij, że należy obniżyć stężenie glukozy we krwi. Hormonem, który obniża stężenie glukozy we krwi, jest hormon 2. (insulina).