Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 111.

Kategoria: Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Ekologia Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Wydra morska jest drapieżnikiem polującym na jeżowce, ryby, mięczaki i skorupiaki w północnym Pacyfiku. Jej przysmakiem są jeżowce odżywiające się plechami brunatnic, zwłaszcza listownicy, która tworzy podwodne zarośla, będące schronieniem oraz miejscem tarła wielu gatunków ryb. W XIX w. na zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych wydry morskie zostały prawie całkowicie wytępione przez łowców futer, co wpłynęło na zmniejszenie liczebności ryb przybrzeżnych. Międzynarodowe przepisy ochrony tego gatunku umożliwiły odrodzenie się populacji wydry morskiej, która pod koniec XX w. była już znowu znaczącym elementem ekosystemu. Zaobserwowano wówczas także znaczny wzrost liczebności przybrzeżnych stad ryb północnego Pacyfiku.

Na podstawie: T. Umiński, Ekologia, środowisko, przyroda. Podręcznik dla szkół średnich, Warszawa 1996, s. 85.

a)	Na podstawie tekstu przedstaw w formie zapisu łańcuch pokarmowy spasania, uwzględniający wydry i jeżowce.

b)	Wyjaśnij, w jaki sposób działalność człowieka przyczyniła się do zmniejszenia liczebności ryb przybrzeżnych w północnym Pacyfiku w XIX w. W odpowiedzi uwzględnij odpowiednie zależności pokarmowe.

Rozwiązanie

(0-1)
brunatnice (listownice) → jeżowce → wydry

(0-1)

Przykład poprawnej odpowiedzi
Człowiek, masowo zabijając wydry, spowodował drastyczny spadek ich liczebności, co umożliwiło wzrost liczebności jeżowców, które zjadały brunatnice (listownice). Wskutek braku podwodnych zarośli ryby nie miały miejsca do tarła i rozwoju narybku, co w konsekwencji spowodowało spadek liczebności populacji wielu gatunków ryb przybrzeżnych.

Wskazówki

Z tekstu źródłowego odczytaj, jakie zależności pokarmowe występują między wydrami i jeżowcami oraz zwróć uwagę, czym odżywiają się jeżowce. Zastanów się, które z organizmów wymienionych w tekście są producentami, a które konsumentami. Przypomnij sobie, jak należy zapisywać łańcuch pokarmowy spasania – które organizmy zapisujemy na początku łańcucha, a które stanowią jego kolejne ogniwa.

Analizując tekst źródłowy, zwróć uwagę, jak zmieniła się liczebność wydry w XIX w. na zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych. Następnie zastanów się, jak zmiana liczebności wydry wpłynęła na liczebność jeżowców i – w konsekwencji – na liczebność brunatnic (listownic). Z tekstu odczytaj, jakie znaczenie mają brunatnice dla rozmnażania się ryb oraz zastanów się, jakie są konsekwencje zmniejszenia się podwodnych zarośli brunatnic (listownicy) dla liczebności ryb przybrzeżnych.