Biologia - Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 19.

Kategoria: Metody badawcze i doświadczenia Ekologia Typ: Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie Podaj/wymień Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Soplówka bukowa (Hericium coralloides) jest grzybem z rodziny soplówkowatych (Hericiaceae). Rośnie jako saprotrof na drewnie stojących i leżących pni gatunków drzew liściastych. W Polsce spotykana jest głównie na drewnie buka (Fagus sylvatica), rzadziej na brzozie brodawkowatej (Betula pendula) i topoli osice (Populus tremula). Soplówka bukowa powoduje białą zgniliznę drewna, zwykle pni i dużych gałęzi.

Przez 10 dni hodowano w laboratorium soplówkę w warunkach różnej temperatury oraz na pożywkach o odmiennym pH, po czym zmierzono średnicę kolonii. Wyniki badań przedstawiono na poniższych wykresach.

Na podstawie: J. Piętka, Czynna ochrona zagrożonych grzybów nadrzewnych w lasach, Warszawa 2013.

19.1. (0–1)

Sformułuj problem badawczy przedstawionego doświadczenia.

19.2. (0–1)

Odczytaj z wykresów i podaj wartość optimum temperatury i optimum odczynu podłoża dla wzrostu soplówki bukowej.

Temperatura:
Odczyn podłoża:

19.3. (0–1)

Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A lub B oraz jej uzasadnienie 1., 2., albo 3.

Soplówka bukowa jest

A. autotrofem, ponieważ jako saprotrof 1. odżywia się drewnem żywych drzew liściastych.
2. przyczepia się do powierzchni kory drzew liściastych, ale nie odżywia się ich tkankami.
B. heterotrofem,
3. odżywia się tkankami martwych drzew liściastych.

Rozwiązanie

19.1. (0–1)

Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne sformułowanie problemu badawczego, uwzględniającego 1) badany gatunek, 2) zmienne niezależne: temperaturę i odczyn podłoża oraz 3) zmienną zależną: wzrost grzybni.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.

Przykładowe rozwiązania

  • Wpływ temperatury i odczynu podłoża na wzrost grzybni soplówki bukowej.
  • Czy temperatura i pH podłoża mają wpływ na wzrost grzybni soplówki bukowej?
  • Jakie jest optimum temperatury i odczynu podłoża dla wzrostu soplówki bukowej?

Uwaga:
Uznaje się odpowiedzi odnoszące się do określenia optimum ekologicznego lub zakresu tolerancji grzyba pod względem badanych czynników, np. „Jakie są wymagania soplówki bukowej pod względem temperatury i odczynu podłoża?”.

19.2. (0–1)

Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne odczytanie i podanie wartości optimum ekologicznego dla temperatury i odczynu podłoża.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie
Temperatura: 26°C (24–28°C).
Odczyn podłoża: pH 5 (4,5–6,5).

19.3. (0–1)

Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne dokończenie zdania.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.

Rozwiązanie
B3