Chemia - Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła 2023) - Zadanie 5.
Ze względu na zdolność atomów węgla do łączenia się w łańcuchy ten pierwiastek tworzy z tlenem nie tylko związki takie jak CO i CO2, lecz także mniej typowe połączenia. Jednym z nich jest ditlenek triwęgla o wzorze sumarycznym C3O2. Cząsteczka tego związku ma budowę liniową, atomami wewnętrznymi są w niej atomy węgla, a skrajnymi – atomy tlenu. Ditlenek triwęgla reaguje zarówno z wodą, jak i z amoniakiem. W każdej z tych reakcji powstaje jeden produkt. W reakcji z wodą tworzy się kwas dikarboksylowy, a w reakcji z amoniakiem – diamid tego kwasu.
Narysuj wzory półstrukturalne (grupowe) produktów opisanych reakcji ditlenku triwęgla z wodą i amoniakiem.
| Wzór półstrukturalny produktu reakcji C3O2 | |
|---|---|
| z wodą | z amoniakiem |
Rozwiązanie
Zasady oceniania
2 pkt – poprawne narysowanie wzoru produktu reakcji C3O2 z wodą oraz wzoru produktu
reakcji C3O2 z amoniakiem w postaci półstrukturalnej (grupowej).
1 pkt – poprawne narysowanie jednego ze wzorów półstrukturalnych (grupowych).
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższych kryteriów albo brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Uwaga: Za napisanie wzorów szkieletowych zamiast półstrukturalnych (grupowych) zdający traci 1 pkt.
