Chemia - Matura Czerwiec 2023, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 17.
W 150 g wody o temperaturze 80 °C rozpuszczono 160 g bezwodnego tiosiarczanu sodu (Na2S2O3). Otrzymany roztwór ochłodzono do temperatury 20 °C.
Oblicz, ile gramów Na2S2O3 ∙ 5H2O wykrystalizuje po ochłodzeniu roztworu. W temperaturze 20 °C rozpuszczalność hydratu wynosi 176 g w 100 g wody.
Rozwiązanie
Zasady oceniania
2 pkt – zastosowanie poprawnej metody rozwiązania prowadzącej do obliczenia masy
hydratu, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyniku w gramach.
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody prowadzącej do obliczenia masy hydratu, ale:
• popełnienie błędów rachunkowych
LUB
• podanie wyniku z niewłaściwą jednostką lub bez jednostki,
LUB
• podanie wyniku z niewłaściwą dokładnością,
ALBO
1 pkt – obliczenie masy hydratu w roztworze w temperaturze 20 °C.
0 pkt – zastosowanie błędnej metody obliczenia albo brak rozwiązania.
Przykładowe rozwiązanie
MNa2S2O3 = 158 g ∙ mol–1
MNa2S2O3∙5H2O = 248 g ∙ mol–1.
mh1 = 160 ∙ 248158 = 251,1 g
𝑚H2O(2) = 𝑚H2O(1) + 𝑚𝑠(1) − 𝑚h1 = 150 + 160 − 251,1 = 58,9 g
mh2
⸺
58,9 g H2O;
⇒ mh2 = 103,7 g
Δmh = mh1 − mh2 = 251,1 − 103,7 = 𝟏𝟒𝟕,𝟒 𝐠
Uwaga: Należy zwrócić uwagę na zależność wyniku liczbowego od przyjętych zaokrągleń. Za poprawny należy uznać każdy wynik będący konsekwencją zastosowanej poprawnej metody i poprawnych obliczeń.
