Chemia - Matura Czerwiec 2023, Poziom rozszerzony (Formuła 2023) - Zadanie 21.
Uczniowie przeprowadzili dwuetapowe doświadczenie, w którym w temperaturze pokojowej otrzymali z metalicznego glinu wodorotlenek glinu.
21.1. (0–1)
Wybierz i zaznacz na poniższym schemacie wzory odczynników, których użyto podczas doświadczenia przeprowadzonego przez uczniów.
21.2. (0–2)
Zapisz w formie jonowej skróconej:
- równanie reakcji zachodzącej w etapie I
- równanie reakcji zachodzącej w etapie II
opisanego doświadczenia, a następnie napisz, jakie zmiany zaobserwowano po dodaniu – w etapie II – nadmiaru wybranego odczynnika.
Równania reakcji:
Etap I:
Etap II:
Zaobserwowane zmiany:
Rozwiązanie
21.1. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – poprawny wybór i zaznaczenie wzorów odczynników na schemacie doświadczenia.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
21.2. (0–2)
Zasady oceniania
2 pkt – poprawne napisanie we właściwej formie równań reakcji i napisanie poprawnych
obserwowanych zmian.
1 pkt – poprawne napisanie równań reakcji i niepoprawne napisanie obserwowanych zmian.
LUB
– poprawne napisanie jednego z równań reakcji i poprawne napisanie obserwowanych
zmian.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższych kryteriów albo brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Etap I: 2Al + 6H+ → 2Al3+ + 3H2
ALBO
2Al + 6H3O+ → 2Al3+ + 3H2 + 6H2O
Etap II: Al3+ + 3OH− → Al(OH)3
Przykładowe zaobserwowane zmiany:
- Osad wodorotlenku zaniknie (i powstanie klarowny roztwór).
- Osad Al(OH)3 roztworzy się (w nadmiarze NaOH i powstanie klarowny roztwór).
- Osad się rozpuści (w nadmiarze NaOH i powstanie klarowny roztwór).
- Powstający (początkowo) osad zaniknie (i powstanie klarowny roztwór).
- Powstaje biały osad, który roztwarza się / rozpuszcza się w nadmiarze (roztworu) NaOH.
Uwaga 1.: Elementy rozwiązania podane w nawiasach nie są wymagane.
Uwaga 2.: Odpowiedź, w której zdający pisze równanie strącania osadu, a następnie
równanie roztwarzania osadu, należy uznać za poprawną.
