Chemia - Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 26.
Poniżej przedstawiono wzory stereochemiczne Fischera trzech związków organicznych. Dwa z nich nie są optycznie czynne – ich cząsteczki nie są chiralne.
| I | II | III |
|---|---|---|
 |
 |
 |
Spośród podanych wzorów związków chemicznych wybierz wzory tych, które nie są optycznie czynne. Wpisz do poniższej tabeli numery, którymi oznaczono te związki, i w każdym przypadku uzasadnij swój wybór.
| Numer związku | Uzasadnienie wyboru |
|---|---|
Rozwiązanie
Schemat punktowania
2 p. – za poprawne uzupełnienie dwóch wierszy tabeli (poprawne podanie numeru i poprawne
uzasadnienie wyboru).
1 p. – za poprawne uzupełnienie jednego wiersza tabeli (poprawne podanie numeru
i poprawne uzasadnienie wyboru).
0 p. – za odpowiedź niepełną lub błędną albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
| Numer związku | Uzasadnienie wyboru |
|---|---|
| I | Brak centrum stereogenicznego. lub Brak centrum chiralności. lub Brak asymetrycznego atomu węgla. |
| II | Cząsteczka tego związku ma płaszczyznę symetrii. lub Każdy z asymetrycznych atomów węgla w tej cząsteczce skręca płaszczyznę polaryzacji światła o taki sam kąt, ale w przeciwnym kierunku. lub Związek ten to odmiana mezo – w cząsteczce występują dwa takie same centra stereogeniczne o przeciwnej konfiguracji. |
Uwaga: Za napisanie poprawnych numerów związków bez uzasadnienia wyboru zdający nie otrzymuje punktów. Za odpowiedzi:
- Cząsteczka nie jest chiralna.
- Cząsteczka ma element symetrii.
- Cząsteczka jest symetryczna.
- Cząsteczka ma oś symetrii.
nie przyznaje się punktu.
