Chemia - Matura Maj 2021, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 14.
Cyjanowodór jest lotną cieczą. Występuje w postaci dwóch izomerycznych odmian, które pozostają ze sobą w równowadze:
cyjanowodór
izocyjanowodór
W temperaturze pokojowej na 99 cząsteczek HCN przypada jedna cząsteczka HNC.
Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010.
Cyjanowodór bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie i w niewielkim stopniu ulega dysocjacji jonowej zgodnie z równaniem:
HCN + H2O ⇄ H3O+ + CN–
Wodny roztwór cyjanowodoru nosi nazwę kwasu cyjanowodorowego. W temperaturze 25°C stała dysocjacji tego kwasu K = 6,2 ∙ 10–10.
Na podstawie: CRC Handbook of Chemistry and Physics 97th Edition, CRC Press 2017.
Do probówki zawierającej wodny roztwór wodorowęglanu sodu NaHCO3 wprowadzono – pod wyciągiem – kwas cyjanowodorowy. Przebieg doświadczenia przedstawiono na rysunku.
Rozstrzygnij, czy po wprowadzeniu kwasu cyjanowodorowego do probówki z wodnym roztworem wodorowęglanu sodu zaobserwowano pienienie się zawartości probówki. Odpowiedź uzasadnij.
Rozstrzygnięcie:
Uzasadnienie:
Rozwiązanie
Zasady oceniania
1 pkt – poprawne rozstrzygnięcie i poprawne uzasadnienie odwołujące się do porównania
mocy kwasów cyjanowodorowego i węglowego lub niewypierania CO2.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Rozstrzygnięcie: Nie
Uzasadnienie:
Kwas cyjanowodorowy jest słabszy od kwasu węglowego.
ALBO
Kwas cyjanowodorowy nie wypiera CO2 z (wodoro)węglanów.
