Chemia - Matura Maj 2024, Poziom rozszerzony (Formuła 2023) - Zadanie 2.

Kategoria: Izotopy i promieniotwórczość Typ: Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę

Znanych jest kilkadziesiąt izotopów galu, które powstają w różnych reakcjach jądrowych, ale tylko nieliczne z nich są trwałe. Promieniotwórcze izotopy galu zwykle ulegają rozpadowi 𝛽, jeżeli mają nadmiar neutronów, lub innym przemianom – przy niedomiarze neutronów.

2.1. (0–1)

Izotop galu o liczbie masowej równej 72 ulega rozpadowi 𝛽.

Uzupełnij poniższy schemat. Wpisz symbol pierwiastka, którego izotop powstaje w wyniku opisanej przemiany, oraz liczbę masową tego izotopu.

2.2. (0–1)

Izotop 67Ga otrzymuje się w wyniku bombardowania izotopu cynku 68Zn pewnymi cząstkami. W reakcji jednego jądra 68Zn z jedną taką cząstką powstają dwa neutrony i jedno jądro 67Ga.

Napisz równanie opisanej przemiany, której ulega jądro izotopu 68Zn. Uzupełnij wszystkie pola w poniższym schemacie.

Rozwiązanie

2.1. (0–1)

Zasady oceniania
1 pkt – poprawne uzupełnienie schematu.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.

Rozwiązanie
72Ge

2.2. (0–1)

Zasady oceniania
1 pkt – poprawne napisanie równania opisanej przemiany jądrowej – poprawne uzupełnienie schematu.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.

Przykładowe rozwiązania

3068Zn + 11p → 2 01n + 3167Ga
ALBO
3068Zn + 11H → 2 01n + 3167Ga